Net dep trong hon le Cao Dai (Le Anh Dung)

SUMMARY:

THE BEAUTY OF THE CAODAI MARRIAGE RITE

A family may be regarded as a component of a society. In this sense, it may be conceived that a happy family is an essential element of a secure and prosperous society. Grasping this concept, one can realize the constructive impact given by the Caodai marriage rite because the rite aims at consolidating family happiness. This implicit purpose is hidden between the lines of some prayers formally recited before the Divine altar during a wedding celebration in a Caodai temple. The relevant prayers are not only a part of the ritual formalities but also a “means” of family education because the verses highlight mutual reponsibilities of a new marriage couple.

SOMMAIRE:

LA BEAUTÉ DU RITE NUPTIAL CAODAĨQUE

La famille est toujours considérée comme la première cellule de la société. Une famille heureuse est donc l’élément essentiel pour l’édification d’une société heureuse. Le rite nuptial caodaĩque, en ce sens, vise à consolider les fondations du bonheur familial. Les prières récitées au cours de la cérémonie nuptiale ont une portée à la fois religieuse et éducatrice, elles rappellent aux époux leur devoir et leurs responsabilités.

Lễ hôn phối do Giáo sư Ngọc Tấn Thanh chủ trì cho anh Trương Văn Sang và chị Nguyễn Thị Diễm Trang, tại thánh thất Sài Gòn (10-3 Bính tý, 27-4-1996). Cô dâu là con ông Ngọc Thủ, tức Thượng Lễ sanh Nguyễn Văn Thọ, nay là Cai quản thánh thất Sài Gòn.

(Ảnh do Thượng Lễ sanh Nguyễn Văn Thọ, Cai quản thánh thất Sài Gòn tặng.)

Hôn nhân là việc quan trọng trong đời người, được luật pháp quốc gia quy định (luật thành văn), và được phong tục tập quán cổ truyền ấn định nghi thức (luật bất thành văn). Hôn nhân cũng là một phần nội dung trong quy định của nhiều tôn giáo, do đó, ngoài giá thú dân sự còn có giá thú tôn giáo.

Giá thú dân sự (civil marriage) được lập trước một cơ quan hành chánh địa phương (đăng ký kết hôn), nhằm ràng buộc đôi vợ chồng bằng pháp lý.

Giá thú tôn giáo (religious marriage) được thực hiện trước Thiên bàn một thánh thất Cao Đài, có một chức sắc sở tại chủ trì, và đồng đạo chứng kiến; điều này mang ý nghĩa ràng buộc đôi vợ chồng không những chỉ bằng luân lý, đạo lý mà còn bằng thiên lý.

Tân luật quy định việc hôn nhân của tín đồ Cao Đài như sau: “Tám ngày trước lễ sính, chủ hôn trai phải dán bố cáo nơi thánh thất sở tại cho trong bổn đạo hay sau khỏi điều trắc trở.”; và “Làm lễ sính rồi, hai đàng trai và gái phải đến thánh thất mà cầu lễ chung hôn.” [Tân luật. Tòa thánh Tây Ninh tái bản, 1966, tr. 11-12].

Ngoài ra, trong lễ bổn của mỗi hội thánh Cao Đài còn có những ấn định về thủ tục làm nghi thức hôn phối tại thánh thất.

Một nghi thức hôn phối trong buổi sơ khai của Đạo đã được đức Cao Đài Thượng đế ban ân cho hai tiền bối khai Đạo là ông Nguyễn Ngọc Thơ (1873-1950) và bà Lâm Thị Thanh (1874-1937), cũng gọi Lâm Ngọc Thanh, Lâm Hương Thanh. Hai ông bà đến với nhóm Phổ độ và trở thành môn đệ Cao Đài trong khoảng tháng 6-1926. [Lê Anh Dũng, Lịch sử đạo Cao Đài thời kỳ tiềm ẩn 1920-1926. Huế: Nxb Thuận Hóa, 1966, tr. 135.]

Sau khi nhập môn Cao Đài gần một tháng, ngày 14.6 Bính dần (23.7.1926), việc ông bà Thơ, Thanh chắp nối được hợp thức hóa tại đàn Tân Định, gần Cầu Kiệu, cũng là nhà riêng của ông Thơ (nhà số 394-396 Paul Blanchy, nay là đường Hai Bà Trưng, Tân Định.). Hôm ấy, đức Cao Đài ban ơn tác hợp cho hai người, và có thể coi đó cũng là nghi thức hôn phối đầu tiên của Cao Đài. Đức Cao Đài dạy:

[Theo Niên sổ thời thiết lục, tr. 108, bổn điển ký viết tay năm 1926 của ông Nguyễn Ngọc Thơ. Bản lưu trữ tại Thơ viện Cơ quan Phổ thông Giáo lý Đại đạo, số hiệu 5.11B.]

Đối với tín đồ Cao Đài, nghi thức hôn phối làm thành giá thú tôn giáo còn có tác dụng tinh thần là đôi vợ chồng nhận được ơn phù trợ của Trời phật và các đấng thiêng liêng để vững vàng sóng bước trên đường đời, vượt qua được những trắc trở đáng tiếc mà xưa nay các cuộc hôn nhân thường không dễ tránh khỏi.

Được tiến hành trước Thiên bàn, với một chức sắc chủ trì buổi lễ, nghi thức hôn phối gây ấn tượng sâu sắc cho đôi bạn, nhắc nhở rằng kể từ giây phút thiêng liêng đó, trước đấng Chí tôn Cao Đài, họ đã hiệp thành một cuộc đời chung để cùng tát bể Đông; như vậy nghi thức giá thú tôn giáo sẽ góp phần làm chất keo sơn gắn bó hai kẻ “người dưng khác họ đem lòng luyến thương”. Một ban đồng nhi cất giọng trong trẻo, nhịp nhàng đọc bài kinh hôn phối. Giữa hương trầm ấm áp, trong ánh nến lung linh, giọng đọc kinh sẽ dẫn dắt tâm trí đôi lứa nhập điệu cùng những ý nghĩa thâm thúy của bài kinh.

Thực vậy, bài kinh hôn phối vừa là lời cầu nguyện, xin Trời phật ban ân phước cho một gia đình mới gầy dựng; vừa là những lời khuyên nhủ, dặn dò, hướng dẫn đôi bạn biết cách sống chung cho hợp đạo lý, để hạnh phúc lứa đôi được lâu bền:

CHÚ: cang lệ: lâu dài, ăn đời ở kiếp cùng nhau, không phải tìm vui trăng gió qua đường.

CHÚ: Hồng quân (cái khuôn lớn): ám chỉ Tạo hóa, Hóa công, Trời, Thượng đế, Ngọc Hoàng, Cao Đài Tiên ông... · chồng hay: người chồng tốt. · hương lửa ba sanh hay duyên nợ ba sinh: ám chỉ vợ chồng ăn ở với nhau là do duyên nợ đã sẵn có từ kiếp trước, chẳng phải chung chạ tình cờ, ngẫu nhiên. · đền: ám chỉ bửu điện của thánh thất Cao Đài. · tấc thành: lòng thành thật. · đồng sanh đồng tịch: cùng sống chết có nhau.

Trong lúc ở nhiều nước, mối quan hệ vợ chồng ngày càng lỏng lẻo, gây nhiều đổ vỡ thương đau, thì Việt Nam còn duy trì được ít nhiều luân lý truyền thống dân tộc. Gia đình là phần tử của xã hội. Xã hội muốn thiện hảo thì gia đình phải ổn định, hạnh phúc. Giá thú tôn giáo trong một chừng mức cũng góp phần xây dựng hạnh phúc gia đình, góp phần tạo thành xã hội an thịnh. Xét theo ý nghĩa đó, nghi thức hôn phối Cao Đài có mặt tích cực là vun đắp hạnh phúc cho cuộc sống những ai muốn chắp cánh uyên ương.

Lễ hôn phối do ông Tô Văn Pho (1919-1998) chủ trì cho Đặng Văn An và Bùi Nguyệt Hiện, tại thánh thất Hà Nội (tháng 10-1954). Bấy giờ ông Pho là Thượng giáo sư. Ông An về sau là chánh hội trưởng, mất ngày 16-10 Ất Hợi (07-12-1995). Cô dâu là trưởng nữ Giáo sư Hương Tiếp (Phó đầu họ đạo phái nữ). Bà Hiện về sau là lễ sanh tại thánh thất Hà Nội, 48 Hòa Mã, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội.