31.- KIỂM ĐIỂM ƯU VÀ KHUYẾT ĐIỂM

QUÁ TRÌNH HÀNH ĐẠO MỘT NĂM QUA

NGỌC MINH ĐÀI, Tuất thời 23 tháng chạp Kỷ Dậu (30-1-1970)

____________

      GIÁO-TÔNG ĐẠI-ĐẠO THÁI-BẠCH KIM-TINH.

THI:

Giáng trần nào phải để ngao du,

Muốn độ người đời biết chữ tu;

Tu tánh tu tâm trừ nghiệp chướng,

Tu nhân tu quả lánh oan thù.

Tu không tham dục nên Tiên Phật

Tu chẳng lợi danh thoát ngục tù;

Xây dựng Đạo nhà yên việc nước,

Nhà yên nước trị rạng công phu.

      Bần Đạo mừng chư  đại diện các Thánh Thất, Thánh Tịnh, mừng chư hiền đệ hiền muội đẳng đẳng đàn trung.

      Thấm thoát đã giáp một vòng Xuân Hạ Thu Đông, Bần Đạo cho dời chư hiền đệ muội đến đây để cùng Bần Đạo kiểm điểm lại những ưu khuyết trong quá trình hành đạo một năm qua. Vậy miễn lễ đồng an tọa.

      Chư hiền đệ muội! Mọi sự biến chuyển trong đời người không phải ngẫu nhiên mà có. Luật nhân quả vẫn đeo đuổi con người như hình với bóng. Đất nước gặp hồi biến loạn âu cũng là cộng nghiệp chung của một dân tộc. Khi quốc nạn, tất cả người dân trong bổn xứ đều gánh chịu chung, chỉ khác nhau bởi hình thức này hoặc hình thức khác. Trong lúc biết bao nhiêu người tài sản gia cư trong nháy mắt đã ra tro bụi, sinh mạng một sớm một chiều như đèn trước gió, chư hiền đệ muội trong gia đình Đại-Đạo Tam-Kỳ Phổ-Độ cũng không tài nào thoát khỏi định luật ấy. Nhưng chư hiền đệ muội trong gia đình Đại-Đạo Tam-Kỳ Phổ-Độ nói riêng và trong tôn giáo bạn tu hành chân chính nói chung, được cái đặc ân là được dành cho một khoảng trống, ấy là những công việc nhẹ nhàng hơn hết để trả nợ trong sự cộng nghiệp. Đó là công việc tu thân hành đạo, đem Đạo giúp đời, đem chơn lý chánh ngôn để cải tạo tư tưởng con người, cầm ngọn đèn chân lý đem rọi vào chốn đêm trường dày đặc những tà thuyết ngụy ngôn và những đám rừng âm u đầy chướng khí.

      Mỗi đơn vị Thánh Thất Thánh Tịnh là mỗi Giáo Đường, hướng dẫn người đời lìa chốn sông mê để trở về bến giác.

      Có ý thức được như vậy thì giá trị của người hành đạo cũng đồng chung như những công việc khác trong thời quốc biến gia vong.

      Hơn nữa, công việc hành đạo lại đắc giá hơn về phương diện tinh thần, vì mọi hành động của con người đều do nội tâm xuất phát. Nếu đem Đạo cải tạo tư tưởng con người thì những thói hư tật xấu, những điều độc ác thất đức bất nhân sẽ bị tiêu diệt ngay từ trong trứng nước ở nội tâm, thì còn đâu mà bộc phát những hành động.

      Hơn một lần, Bần Đạo có nói rằng: Bố thí thực phẩm cho người đói lòng là một nghĩa cử từ thiện có phước đức công quả, nhưng bố thí lời đạo đức để giác ngộ người đói kém về mặt tinh thần lại càng phúc đức công quả trọng đại hơn.

      Giờ đây, chư hiền đệ muội cùng Bần Đạo thử kiểm điểm lại những gì ưu và khuyết điểm trong một năm qua trên bước đường hành đạo:

      Xuyên qua sự kiện ấy, Bần Đạo nhận thấy có phần ưu sau đây:

      Trong giữa thời kỳ loạn lạc, đạo lý bị phá sản, thuần phong mỹ tục bị đầu độc, bao nhiêu sự cám dỗ quyến rũ con người vào đường tội lỗi, từ cái nhỏ là tội với gia đình, đến cái lớn là tội với quốc gia dân tộc và cái lớn nhứt là tội với nhân loại. Trong cảnh ngộ ấy, gia đình Đạo Cao Đài, chư hiền đệ muội vẫn còn giữ được tinh thần đạo lý truyền thống, từ gia đình xã hội quốc gia dân tộc đến nhân loại. Dầu nhiều dầu ít cũng đã nêu lên được những mỹ ngữ là từ bi, bác ái, công bình, đạo đức, tình thương, hòa đồng mọi giới.

      Tuy trong khuôn khổ vật chất thiếu kém, gia đình Đạo Cao Đài cũng đã đóng góp được với quốc gia dân tộc những gì cụ thể để thể hiện tình thương mà gọi rằng xã hội, phước thiện.

      Trong lúc mọi giới đang chia rẽ trầm trọng, phá hoại uy tín lẫn nhau, gia đình Đạo Cao Đài đã nói lên được tiếng nói chung hòa và nâng cao uy tín cho các giới khác. Đó là phần ưu điểm được Bần Đạo ghi vào sổ vàng hành đạo trong tiết cuối Đông. Nhưng Bần Đạo cũng không quên nêu lên những gì gọi là khuyết điểm để cùng nhau nhìn thấy chỗ thiếu sót hầu bổ túc sửa chữa cho được hoàn thiện.

      Cái khuyết điểm thứ nhứt là giới hướng đạo chưa nói lên nhiều tiếng nói để lọt tận vào tai mọi người, mọi giới rằng Thượng Đế là Đấng hằng cứu rỗi họ, để họ hướng về đây mà chiêm ngưỡng, mà thực hành những giáo thuyết của Ngài đã truyền ra từ nhiều đời nhiều kiếp.

      Cái khuyết điểm thứ hai là Thánh Đường hiện nay rất nhiều, từ Tòa Thánh, Hội Thánh đến Thánh Thất, Thánh Tịnh, đáng lý ra những nơi này phải là nơi dùng làm trường đạo giáo dân, trong lúc đó chỉ có một ít hành động, lấy tỷ lệ như những hột cát trong bãi sa mạc. Đừng  quan niệm xây dựng Thánh Thất và kiếm được một người thủ tự để bốn thời quỳ hương cúng nước là đủ. Thượng-Đế Chí-Tôn không bảo làm việc quá nghèo nàn ít oi như vậy. Vì, như đã nói: Thánh Thất là trường giáo dân, ngoài chỗ thờ phượng tôn nghiêm đơn giản, nếu mỗi Thánh Đường dùng mọi trang trí lộng lẫy huy hoàng tôn nghiêm tráng lệ mà chung quanh vùng đó chưa có nhiều người vào Đạo, hiểu Đạo, thậm chí đến con em trong gia đình hướng đạo cũng không được sự dạy dỗ đạo lý, đó là trái với mục đích mở Đạo của Thượng-Đế Chí-Tôn. Vì loài người còn đối xử tệ với nhau, còn độc ác hung dữ, xử sự với nhau trái với đạo lý, nên Thượng-Đế mới mở Đạo để cải tạo tư tưởng. Vì thiếu yếu tố đó nên trách gì một thiểu số địa phương những sự xung đột đối xử lẫn nhau tại vùng Thánh địa còn tệ hơn là nơi chợ đông.

      Cái khuyết điểm thứ ba là mỗi một phụ mẫu trong gia đình thiếu chăm nom khuyến khích dạy bảo con em mình hướng về tôn chỉ mục đích đường lối học hỏi Đại Đạo. Vì không hướng dẫn dạy dỗ chúng rồi thảo nào mà chúng không làm trái ý mình hoặc vô tình phá hoại đạo. Có câu:

                        Trồng dưa thì phải làm giàn,

                  Nếu không chúng sẽ bò càng bò xiêu.

      Thôi tạm nêu lên ba điểm ấy cũng tạm gọi là căn bản để sang năm mới nếu chư hiền đệ đệ muội các nơi nếu cần giúp đỡ Bần Đạo sẽ đến giúp đỡ cho.

      Có một điều này chư hiền đệ phải nằm lòng hai chữ “hướng thượng”.

      Nhớ rằng, đừng lầm nghĩa hai chữ “hướng thượng” là đội trên đạp dưới, hoặc là chỉ ngước nhìn lên trên mà quên đàn em còn dưới thấp nhé.

      Cười! Cười! Hướng thượng nơi đây Bần Đạo chỉ nêu lên một khía cạnh nhỏ như thế này: Luôn luôn phải nhớ rằng mình là những viên gạch tốt, những hột cát tốt, những hột xi măng tốt, sẵn sàng kiện toàn và sẵn sàng chuẩn bị để xây một lâu đài chắc chắn nguy nga tráng lệ. Ngôi nhà ấy là tòa lâu đài Đại-Đạo Tam-Kỳ Phổ-Độ. Phải vượt lên trên tất cả những gì ở trên, phải quan trọng hóa sứ mạng cao cả của người tín hữu hoặc chức sắc chức việc cũng vậy. Mình có tự trọng mình, tha nhân mới trọng. Hễ có tự trọng, tất nhiên không cẩu thả trong việc xử sự phát ngôn và hành động.

      Mỗi một tín hữu hay chức việc chức sắc là một điển hình cho Đại Đạo. Đừng tưởng rằng mình là hột cát nhỏ vô danh rồi tự ti mặc cảm, thiếu thận trọng. Phải phóng tầm con mắt vượt lên tất cả mọi tổ chức hành đạo trong Đạo Cao Đài. Nhìn tất cả mọi tổ chức hành đạo bằng con mắt của Thượng-Đế từ không trung nhìn xuống thế gian, tất cả đều là những cấu tử của đại thể. Hãy nhìn mọi người trong gia đình Đại Đạo bằng cái nhìn của người cha hiền lành nhìn đám con, đứa vầy đứa khác. Có như vậy mới không chấp. Hễ không chấp là không phân biệt đánh giá cao thấp, dỡ hay, xấu tốt.

      Đành rằng mỗi người trong mỗi tổ chức hành đạo có nội quy riêng cho tổ chức đó, nhưng khi bước ra khỏi ngưỡng cửa của nội bộ, phải vượt ra ngoài những bức tường ngăn cách, những hố sâu ngăn cách, như người ngồi trên máy bay ngó xuống. Tuy rằng dưới toàn là đồng bằng hoặc cao nguyên, bình nguyên, sông rạch, nào cây cổ thụ, nào danh mộc, nào dược thảo, nào hoa quả và cũng vô số là cỏ dại, nhưng từ trên nhìn xuống thật là một bức tranh tuyệt mỹ thiên nhiên cấu tạo. Có phóng tầm con mắt như vậy để không còn chấp mọi sự dị đồng.

THI:

Hòa mình vạn vật cảnh thiên nhiên,

Cho hết ưu tư mọi não phiền;

Tâm được thênh thang lòng thoải mái,

Một giờ một phút cũng Thần Tiên.

THI:

Người là cấu tử của thiên nhiên,

Vạn khoảnh thiên sơn hoặc tiểu điền;

Dị thảo kỳ hoa cùng cỏ dại,

Muôn đời ngàn kiếp sống vui yên.

THI:

Càng chấp càng phân lắm cực lòng,

Hơi đâu Nam Bắc với Tây Đông;

Vòm trời bao quát vì tinh tú,

Vũ trụ mịt mù vẫn túi không.

THI:

Không, có, ai tường lẽ có, không,

Có sao vạn loại chẳng chung đồng;

Nhỏ to rộng hẹp muôn màu sắc,

Mà gọi tài hoa Đấng Hóa Công.

THI:

Công ai gầy dựng cõi dinh hoàn,

Âu, Á, Mỹ, Phi, Úc tạo đoan;

Hay chốn xa xăm vô tánh tộc,

Có, không, không, có chẳng ai tàng.

      Lời sau cùng: sang năm Canh Tuất, Bần Đạo muốn thấy mỗi một Thánh Thất, Thánh Tịnh ý thức thể hiện được một hình thể tạm gọi là trường giáo dân. Trước nhứt là giáo dục con em trong gia đình đạo hữu để làm đà tiến cho các lãnh vực rộng rãi khác trong khuôn viên đạo đức. Mỗi Thánh Thất, Thánh Tịnh hoạch định một chương trình hành đạo tối thiểu để có việc cho mọi người cùng làm, cùng vui, cùng hứng thú trong nếp từ hòa đạo đức. Khi cần đi đây đi đó liên giao hoặc học hỏi thêm. Còn điều căn bản là sở tại điïa phương nào phải lo theo địa phương ấy trong đường hướng đào tạo mầm non hướng đạo tương lai. Đừng bao giờ quan niệm rằng ngồi không chờ ngày Chí-Tôn vận hành cho cơ Đạo thành. Nếu không có lớp người căn bản nồng cốt, không chương trình ý thức đào tạo mầm non, chẳng những đạo không phát triển khai phóng mà trái lại thối lùi là khác.

THI:

Do Trời mà cũng phải do ta,

Sắp xếp ưu tư tiến lấy đà;

Đắc đạo sẽ nhiều đa trợ đó,

Rồi hàng huynh đệ sẽ tham gia.

      Thăng...