Nhà sư
Daito (Shuho Myocho, 1282—1337), sau khi đạt
ngộ dưới hướng dẫn của
Daio (Nanpo Jomyo, 1235—1308), đă bỏ ra vài năm
đào sâu sự chứng ngộ của ḿnh
trong khi sống như một người ăn
mày ở vùng bên Cầu Đại Lộ
Số 5 của Kyoto. Bọn ngoài ṿng pháp
luật quanh cầu ưa thích thử nghiệm
lưỡi gươm của chúng trên
những người ăn mày tuyệt vọng
nơi đó, nhưng khi bọn cướp này
một đêm đe dọa Daito, sư đối
diện với chúng với ḷng b́nh an không lay
động.
Những
thử thách của ta tiếp diễn
Không ngưng nghỉ—
Bây giờ ta sẽ thấy
Bất động làm sao
Tâm ta thực sự là.
Bị tước
vũ khí bởi tâm bất động của
Daito, bọn du côn sau đó phải để yên
cho thầy.
Ngay cả
sau khi Hoàng Đế Hanazono đă tấn phong
Daito là viện chủ đầu tiên của chùa
Daito-ji năm 1324, nhà sư vẫn giữ
một kỷ luật nghiêm khắc, cho cả các
học tṛ và cho chính ḿnh. Tới bây giờ,
bản văn “Lời Cảnh Sách Cuối Cùng”
của Daito vẫn c̣n được tụng
đọc ở chùa Daitoku-ji.
"Tất
cả các ngươi đă vào ngôi chùa núi này,
đừng quên rằng ngươi ở đây
v́ Đạo, không phải v́ quần áo, lương
thực... Hăy tự hướng ḿnh suốt
mọi thời để t́m biết cái
bất khả tri. Từ khởi đầu
tới chung cuộc, hăy khảo sát mọi pháp
tận tường. Thời giờ bay như tên
bắn, đừng phí năng lực trên
chuyện nhảm. Hăy chú ư! Hăy chú ư!
''Sau khi sư
già này hoàn tất chuyến hành hương này,
vài người trong các ngươi có thể
sẽ trụ tŕ các chùa lớn với các
điện đài lộng lẫy và những tàng
kinh các to lớn, khảm vàng và bạc, và có
nhiều đệ tử. Những người
khác có thể tự hiến ḿnh cho việc
học kinh, tŕ chú, thiền định và nghiêm
giữ giới luật. Dù làm bất cứ
những ǵ, nếu tâm không hướng vào
Đạo tối thượng của chư
Phật và chư Tổ, th́ nhân lành sẽ
hủy diệt và giáo pháp sẽ suy mạt.
Những người như thế chính là tà
ma và không bao giờ có thể là kẻ nối
pháp chân chính của ta. Những ai chỉ
tự hướng về tâm ḿnh và làm sáng
tỏ được bổn tánh, ngay cả dù
người này ở miền quê thật xa
trong một túp lều, sống nhờ rau
cỏ dại nấu trên chiếc nồi cũ
sứt mẻ, th́ người đó hàng ngày
vẫn giữ được bản tông và
thọ lănh giáo pháp của ta với ḷng
biết ơn. Ai có thể xem điều này là
nhẹ? Hăy tinh tấn hơn! Tinh tấn hơn
lên!
Vào ngày viên
tịch, Daito, người có một chân
khập khiễng, mới nói với cái chân mang
tật này: “Trọn đời ta đă theo ngươi,
nhưng hôm nay ngươi phải theo ta!” Nói
thế xong, ngài kéo chân này vào đúng tư
thế thiền định, làm găy xương,
và đầu xương xuyên lủng da
của ngài.
(Người gởi:
Huệ Tánh)