Truyện đạo

Lai Tinh Hải còn có tên là Lai Phục, người ở Tam Nguyên xứ Hiệp Tây. Ông thi đỗ tiến sĩ vào khoa Ðinh Mùi, niên hiệu Vạn Lịch. Cha ông là Lai Thiếu Sâm, tánh điềm đạm khiêm nhường cũng là một bậc tiến sĩ.

Khi Lai Tinh Hải chưa sanh, trong làng có một vị tăng pháp danh Lai Phục, dốt chữ, chỉ nhờ người dạy học thuộc lòng được phẩm Phổ Môn và Bát Nhã Tâm Kinh, ngoài ra không biết chi cả. Cách làng hơn mười dặm, có khoảng sông cạn đầy cát, đến mùa mưa nước tràn ngập, người đi lại rất làm khổ sở. Sư Lai Phục không nề nhọc nhằn, tự thân đứng ra đắp đường làm cầu, có ai trợ duyên cũng đều tạ. Do đấy, xa gần đều gọi là sư Phật Hòa Thượng. Có người thấy sư khổ hạnh, dốt nát, gọi là Chuyết Hòa Thượng (Hòa Thượng quê vụng). Cũng có kẻ hiềm sư không chịu đi đám tụng kinh, nên gọi là Lại Hòa Thượng (Hòa Thượng làm biếng). Duy tiến sĩ Lai Thiếu Sâm kính trọng sư, nên gọi là Hữu Hạnh Hòa Thượng.

Sư tánh không thích cầu cạnh người, Lai Thiếu Sâm biết ý, thỉnh thoảng đến chùa nghe sư tụng hai thứ kinh và cúng dường gạo cùng các thức ăn.

Một hôm Lai Thiếu Sâm đang ngồi ở thính đường xử việc chợt thấy Lai Phục đi vào. Lai Thiếu Sâm vội vã đứng lên đón rước, nhưng sư không đoái hoài đến, đi thẳng vào nhà trong; kêu hỏi cũng chẳng đáp. Lai Thiếu Sâm đang lấy làm lạ, thì giây lát có tin truyền ra là phu nhơn sanh được một đứa bé trai. Ông vội sai người đến chùa hỏi thăm, mới hay sư vừa hóa kiếp. Lai Thiếu Sâm biết sư đã thác sanh làm con mình, nên đặt ký danh là Lai Phục.

Thuở niên thiếu, Lai Phục cực thông minh, đọc rất nhiều sách, tinh cả nghề thuốc và bách công kỹ nghệ. Lớn lên thi đỗ làm quan các nơi, kẻ nghe biết đến cầu trị bịnh, cứu được rất nhiều người. Khi lớn tuổi, ông cáo bệnh về quê, thường nói với người rằng: “Ta vốn là kẻ xuất gia, đi trên đường hoạn lộ đã lâu; e quên mất bản lai, biết làm sao đây?”

Lúc sắp chết ông lại nói: “Nay ta muốn trở về để nối thành công nghiệp cũ”. Nói xong liền qua đời.

(Trích trong "Nhân quả luân hồi tạp lục", Thích Thiền Tâm dịch)