|
Thuật xử thế người xưa |
|
Ngô Nguyên Phi |
|
Chết
V́ ... Quả Đào |
Một
hôm Lỗ Chiêu Công cùng quan đại phu Thúc Tôn Nhược qua thăm Tề Cảnh Công bày
tiệc chiêu đăi. Bọn Tam Kiệt (ba dũng sĩ nổi tiếng đó là Công Tôn Tiệp, Cổ Giả
Tử, Điền Khai Cư) chống kiếm đứng hầu dưới thềm, có ư kiêu ngạo.
Nguyên ba người này vốn có sức mạnh lại có công lớn, thường hay ỷ ḿnh nên
kiêu ngạo với bá quan. Ba tên đó liên kết với nhau, lại c̣n liên kết một số
cường thần trong triều có ư bất hảo. Từ lâu Án Anh muốn trừ chúng mà chưa có
dịp.
Nhân dịp này Án Anh tâu:
- Nay vườn kim đ ào
đă có quả chín, xin chúa công cho trẩy để chúc thọ hai vua.
Nhà vua sai người đi hái, Án Anh theo giám sát. Một lúc Án Anh đem đào
vào, nói:
- Giống đào
quư này có tên là "Vạn thọ Kim Đào", c̣n gọi là Bàn Đào. Nguồn gốc nó ở Độ Sách
Sơn ngoài biển, trồng đă ba mươi năm, từng ra hoa mà chưa từng kết trái. May sao
năm nay được lứa đầu tiên. Toàn cây đào
có chín quả, chỉ có sáu quả chín, tôi hái vào đây.
Án Anh dâng rượu và mời Lỗ Chiêu Công một quả đào.
Tiếp đó Án Anh dâng rượu và mời Tề Cảnh Công một quả. Cảnh Công lại ban cho Thúc
Tôn Nhược và Án Anh mỗi người một quả. Ai nấy ăn vào thấy mùi vị ngon ngọt sảng
khoái.
Án Anh quay xuống các quan, nói:
- Theo lệnh chúa công truyền cho các quan, quan nào thấy ḿnh có nhiều
công trạng được phép tâu lên để lănh đào.
Dũng sĩ Công Tôn Tiệp đứng ra nói:
- Ngày xưa chúa công đi săn bị con cọp gấm chụp, tôi ra sức giết nó, cứu
được chúa công, công ấy như thế nào?
Án Anh nói:
- Cái công bảo giá ấy cao ngất trời, c̣n ǵ hơn, đáng được ăn đào
lắm.
Nói rồi cho Công Tôn Tiệp một quả.
Cổ Giả Tử đứng ra nói:
- Ngày xưa chúa công qua sông Hoàng Hà bị con giải yêu quái làm nổi sóng,
sắp đắm thuyền hại chúa công, tôi nhảy xuống nước giết giải. Công ấy thế nào?
Tề Cảnh Công nói:
- Đó mới là cái công to lớn nhất đời. Đáng được uống rượu và ăn đào.
Án Anh cho Cổ Giả Tử uống rượu và ăn đào.
Đào đă hết. Điền Khai Cương giờ bước ra nói:
- Tôi phụng mệnh chúa công đi đánh nước Từ, bắt được tướng sĩ nước Từ. Các
vua Từ, Đàm, Cử cả sợ mới tôn chúa công tôi làm minh chủ. Cái công ấy có xứng
đáng để được ăn đào
không?
Án Anh nói:
- Công của tráng sĩ lớn gấp mười so với hai người trước, nhưng giờ đào
đă hết, tạm uống chén rượu, chờ năm khác vậy.
Điền Khai nói:
- Giết hổ, chém giải chỉ là cái công vặt, c̣n ta xông pha dưới tên đạn,
biết bao khó nhọc, thế mà không được ăn đào,
chịu nhục trước mặt hai vua, để tiếng cười về sau, c̣n mặt mũi nào sống nữa.
Nói rồi rút gươm tự vẫn.
Công Tôn Tiệp giật ḿnh nói lớn:
- Công ta nhỏ mọn mà
được
ăn đào,
không nhường cho bạn sao gọi là liêm, không chết theo bạn sao gọi là dũng?
Công Tôn Tiệp cũng đâm cổ chết theo.
Cổ Giả Tử la lên:
- Ba ta đă kết nghĩa với nhau. Nay hai bạn đă chết rồi, ta sống làm ǵ?
Nói rồi cũng tự sát.
Lời bàn:
Các dũng sĩ ấy thường cho ḿnh là
đại
dũng sĩ nên nặng chất háo danh, khinh sinh. Công trạng của ba người, chỉ có Điền
Khai Cương là v́ dân v́ nước nhiều hơn, có tính chất là "vị tướng quân của triều
đ́nh" hơn hẳn hai người kia. Cương nói sau nên không được ăn đào,
v́ tự ái mà
đâm
ra hổ thẹn, dẫn đến tự sát. Hai dũng sĩ c̣n lại cảm thấy hổ thẹn thật sự, nên
cũng tự sát theo. Đây là Án Anh nghiên cứu cách trừ họ. Thực ra nếu Án Anh không
muốn giết họ, th́ cứ bổ đôi quả đào
cho mỗi người một nửa và uống chung rượu. Giải thích cặn kẽ, th́ không đến đỗi
cái chết đă xảy ra. Bọn Tam Kiệt ngày thường hay tự hào thành tích và sức lực
ḿnh, liên kết với đám Lương Khâu Cứ, Trần Vô Vũ là những kẻ quỷ quyệt, chuyên
ném đá giấu tay. Tam Kiệt khinh miệt bá quan. Bọn họ có thói vũ phu nhưng không
thâm độc như hai ông quan trên đây. Tuy vậy nếu để chúng sống dai cũng bất lợi
cho triều đ́nh. Mẹo của Án Anh giết họ rất kín đáo và nhẹ nhàng, không ai bắt bẻ
được.
|
