58.-
NGƯỜI HƯỚNG ĐẠO
Nầy chư hướng-đạo lưỡng
phái! Chư hướng-đạo là người
dẫn đường cho nhơn-sanh th́ phải
hiểu rơ đường lối tận tường,
và đặt chính bản thân của chư hướng-đạo
vào hoàn-cảnh của nhơn-sanh; chính chư hướng-đạo
phải chịu khổ-khó, gian-nguy trước.
Dẫn đường cho người đi,
nếu không biết rơ đường lối xa
gần, nhiều ngỏ hay không, rồi lạc
lối. Chẳng những chư hướng-đạo
mà thôi, lại đưa nhơn-sanh đến nơi
sa-đọa, th́ chẳng khác kẻ mù-ḷa dẫn
một kẻ tật đôi mắt đi trên
hoang-lộ chông-gai, ắt rơi cả hai vào
hố.
Dẫn đường cho nhơn-sanh, nếu
phác-họa bằng lời nói mà không chỉ
vẽ rành-mạch th́ làm sao người rơ
được? - Phải biện chứng và hành
động cho người thấy mà noi theo.
Trên đường đi, chư hướng-đạo
phải coi bản-thân là bé-bỏng, là nhỏ-nhít,
phải học hỏi: lời nói, tư tưởng,
hành động của nhơn-sanh vạn-linh,
chớ chẳng phải bao giờ cũng cho
rằng ḿnh là hoàn-hảo, tốt tươi,
tỏ ra đắc thắng, hơn người, càng
làm cho người bất măn; tỏ ra cao giỏi hơn
người, càng làm cho người tự-ái, sân-si
mà xa Đạo, quên Thầy.
Người hướng-đạo coi
bản-thân bé-bỏng như thế nào? - Bản-thân
không trọng hay sao?
Không phải nghĩ như vậy! Chính
bản-thân có hạ ḿnh khiêm nhượng, th́ người
mới nâng tột. Khiêm nhượng với lẽ
thật, giúp người hiểu sự thiện,
chớ chẳng phải khiêm nhượng với h́nh-thức
mà xui con người đến nơi chết-chóc
thảm-thương.
Cũng như bao lời nói, một lời
vừa-vặn, một lời trái tai; bởi
thiếu phân-tách và nhận-xét. Nếu nhận-xét
kỷ rồi, th́ lời nói chỉ là vó ngựa,
nhưng bảo qua rồi tắt hẳn không
nhầm vào đâu, th́ nói đức như không có
mà thôi.
Sở dĩ lời nói trái tai v́ thiếu
nhận định, nếu sẵn ḷng tha-thứ v́
chữ vị-tha, không coi bản-thân là trọng, th́
sự ḥa-nhẫn, yêu-thương một ngày
một kết chặt đến chốn, tận nơi
chủ-định.
Nếu không ḷng tha-thứ lẫn nhau,
chẳng những bản thân khổ, mà kẻ đối
chiếu cũng khổ không kém.
Trên tinh-thần lănh-đạo phải là
tuyệt-đối, chớ không phải tương-đối;
lănh-đạo với trách vụ thiêng-liêng, hăy
xem đó là bổn-phận cao cả, trọng
hệ, chớ chẳng phải là một địa-vị
to tát. Hăy coi đó là gánh nặng độ nhơn
cứu thế.
Đạo của người trượng-phu quân-tử
lấy sự thành-thật khả-dĩ mà độ
người, đem ḷng thương chúng-sanh mà quên
ḿnh mới tṛn niềm Đạo.
Nhưng phải đi đúng với chữ chí-công
vô-tư. Người lănh-đạo phải
dứt đi những lời thốt vô giá-trị
có hại đến cho người. Lời
thốt bất nghĩa là một vách cản ngăn,
là hố thẳm, hang sâu cách biệt muôn người
không nh́n nhau được.
LƯ-THÁI-BẠCH |