PHÚ
NA KỲ
(Trích
trong Kinh Hiền Ngu,
phẩm thứ hai mươi chín)
CHÍNH tôi (Anan)
được nghe: Một thời đức
Phật ở một nước Xá Vệ, tại vườn
của ông Cấp Cô Độc và rặng cây
của Thái Tử Kỳ Đà.
Thuở bấy
giờ nước Phóng Bát có ông Trưởng
giả tên là Đàm Ma Tiện (Tàu dịch: Pháp Quân),
nhà giàu nhất nước ấy, vợ ông sinh
được đứa con trai, nhân gặp lúc nhà
vua xuất quân đi đánh trận, nên đặt
tên là Tiện Na (Tàu dịch: Quân). Sau bà lại sinh
được cậu nữa, giữa lúc nhà vua
thắng trận, nên đặt tên là: Tỷ Kỳ
Đà Tiện Na (Tàu dịch: Thắng Quân).
Phải khi ông Trưởng
giả mắc bệnh, các thầy lang đến
chữa được tiếp đăi trọng
hậu, ăn uống rất đàng hoàng, tiền vàng
khá nhiều. Nhưng không may gặp bọn thầy
lang gian ác, cho trái thuốc, cốt ngâm bệnh ông lê
nhê măi không khỏi để chúng kiếm nhiều
tiền.
Ông có một người
ở gái, hàng ngày thuốc thang cơm cháo hầu
hạ, nó biết mưu của bọn thầy lang như
thế, nên nó thưa với ông rằng:
- Thưa ông! Các
ông lang không tốt đâu! Họ ác lắm! Thấy
ông giàu có, cho ông uống trái thuốc, dềnh dang
cho lâu khỏi, để cầu lợi. Vậy để
tôi cứ như lần trước, theo đúng phép
điều trị th́ khỏi!
Ông nói:
- Phải! Mi nói
đúng, cho mi được tùy ư!
Sau, cô điều
dưỡng cho ông được khỏi bệnh.
Một thời gian sau Trưởng giả khỏe
mạnh, cô thưa với ông rằng:
- Thưa Trưởng
giả! Tôi hầu hạ thuốc thang cho ông nay ông
đă khỏi bệnh. Vậy tôi xin ông một điều,
nếu ông vui ḷng tôi xin nói.
Trưởng
giả đáp: - Mi cứ việc nói.
- Tôi mong ước
đă lâu, muốn được vui thú ân t́nh với ông
một đêm, xin ông đừng từ chối!
Ông Trưởng
giả mỉm cười gật đầu.
Cô mừng quá,
đêm hôm ấy cùng ông thỏa măn ân t́nh, sau cô có
thai, qua thời gian sinh một cậu con trai, v́
được măn nguyện vọng, nên đặt tên
là Phú Na Kỳ (Tàu dịch là Măn Nguyện).
Song cũng hay!
Cậu bé kháu khỉnh, khi lớn có đức tướng
khôi ngô, ḷng dạ ngay thẳng trung chính, và thông
minh, về mặt thương măi có tinh thần hơn
người, lại biết cách trồng cây, nuôi súc
vật, đi đến đâu cũng gặp
tốt lành. Như vậy, là do tinh khí của ông Trưởng
giả, nên được thông minh xuất chúng,
chỉ nỗi làm con người ở gái, nên đứng
vào hàng nô tỳ hèn hạ, không được cao
quư bằng con bà lớn.
Khi đó Trưởng
giả mắc bệnh, biết ḿnh phải chết,
gọi hai con lên dặn rằng:
- Con người
có sinh phải có tử, xem trong ḿnh cha không có
phần ở với con được nữa,
vậy sau khi cha chết, các con nên ở với nhau,
chớ phân chia tài sản!
Đáp: - Dạ!
Xin cha cứ an tâm điều dưỡng thuốc
thang, nếu cha có mệnh hệ nào, chúng con, anh em
ở với nhau, xin nhớ lời cha dạy.
Được
ít ngày ông chết, anh em ăn ở với nhau, trên
thuận dưới ḥa, sống chung một nhà đoàn
viên vui vẻ! Không xảy ra chuyện chi xích mích.
Qua thời gian khá lâu, cũng v́ sự sinh sống,
hai người anh con bà lớn đi ra nước
ngoài buôn bán, vợ con và tài sản đều giao
cho Phú Na Kỳ là em thứ ba ở nhà coi sóc, đảm
nhiệm việc gia đ́nh.
Theo lời hai
anh, Phú Na Kỳ ở nhà phụng sự gia
nghiệp, tăng gia sản xuất để nuôi gia
đ́nh một cách rất chu đáo đối
với hai chị dâu và các cháu. Một hôm đứa
con trai nhỏ của Thắng Quân đến xin
tiền Phú Na Kỳ, phải lúc không sẵn, Phú Na
Kỳ nói:
- Hôm nay chú không
sẵn, cháu muốn mua ǵ để chú mua cho!
Nó giận
chạy về mách mẹ rằng:
- Mẹ ơi! Chú
Phú Na Kỳ không có công tâm, con bác muốn ǵ chú cũng
cho; hôm nay con xin tiền mua quà chú không cho!
- Thế à! Làm
sao con đứa ở lại thiên lệch như
vậy? Thôi không thèm để mẹ bảo cho.
Sau khi Thắng Quân
về, người vợ chưa nguôi cơn giận, đem
chuyện đó nói với chồng.
Thắng Quân cũng
si mê nổi giận nói:
- Con đứa
ở sao dám thiên lệch như vậy? Nó muốn
chết ư? Ta sẽ giết nó cho xem!
Thắng Quân lên
nói với anh cả rằng:
- Thưa anh, theo
lời cha dặn lúc sinh thời, anh em ở chung nhau,
nhưng em thấy chú Phú Na Kỳ quá đáng, em xin
anh cho ở riêng!
- Thôi chú ạ!
Phú Na Kỳ tốt lắm đấy, chú nghe chi
trẻ con đàn bà, trái lời cha dặn là bất
hiếu!
Thắng Quân nói
tới hai lần không thôi.
Người anh
biết rằng nếu ở chung rồi sẽ
xảy ra những chuyện không hay, bất đắc
dĩ phải cho phân cư. Tất cả ruộng vườn,
của cải, súc vật chia ra bốn phần:
Anh cả hai
phần, Thắng Quân một phần, c̣n một
phần cho Phú Na Kỳ, chia gia tài xong, Thắng Quân nói:
- Phần anh th́
anh lấy, c̣n của Phú Na Kỳ để em
giữ.
Người anh
biết ư Thắng Quân muốn hại Phú Na Kỳ, nên
khéo léo cho Phú Na Kỳ đi ở nơi xa. Lúc bước
ra đi, Phú Na Kỳ được chị cả cho
năm đồng tiền ăn đường.
Phú Na Kỳ sang
tỉnh khác làm ăn, hôm ấy ra chợ mua củi,
đem về cởi ra được mấy đoạn
gỗ chiên đàn và mấy đoạn gỗ ngưu
đầu, đem chặt ra mười đoạn
cất đi.
Cũng do phúc
của Phú Na Kỳ đến ngày phát hiển, khi
đó Hoàng hậu mắc bệnh nhiệt, phải dùng
hai thứ gỗ nói trên uống th́ khỏi, nhà vua
cho người đi t́m không được,
phải viết bản cáo thị: "Nếu ai t́m
được gỗ chiên đàn, ngưu đầu
sẽ trả cho ngàn lạng vàng".
Phú Na Kỳ
mừng quá, đem vâng vua một đoạn, vua cho
một ngàn lạng vàng, cứ thế, dâng vua
hết mười đoạn, được mười
ngàn lạng vàng.
Đem về mua
mười mẫu đất, xây cất nhà cửa,
xe, ngựa, lục súc, nuôi nô tỳ, thuê người
làm lụng, từ đó gia nghiệp trở nên phong
phú.
Bấy giờ có
năm trăm người buôn biết Phú Na Kỳ khá
vốn, rủ ra biển buôn bán. Phú Na Kỳ thưa
với anh cả rằng:
- Thưa anh, em
muốn ra biển buôn bán, và t́m trân bảo, có
được xin anh cho phép?
- Được
lắm, tôi sẽ cấp thêm tiền và cho một người
đi cùng chú.
Phú Na Kỳ ra
biển buôn bán phát tài, và lấy được
rất nhiều ngọc thạch, hột xoàn, trân
bảo, vàng bạc nên mừng thầm, lớp này
về nhà được giàu có, của này ăn
đến bảy đời không hết.
Đương lúc
thuyền trôi lênh đênh trên mặt biển,
một trời một vực, thốt nhiên mọi người
đều nh́n thấy ba mặt trời xuất
hiện, lạ quá hỏi người lái đ̣
rằng:
- Hôm nay, sao
lại có ba mặt trời, ông có biết là điềm
ǵ không?
- Các ông nên
biết: đây là điềm nguy biến cho chúng ta
đấy, không bao giờ có ba mặt trời,
ở biển này có loài cá Ma Kiệt lớn dài
bảy trăm do tuần, mỗi giấc ngủ
của nó là một trăm năm, khi thức
giấc, nó há mồm cho nước biển và tôm cá
chảy vào làm món ăn, trên kia là mặt trời chính,
c̣n hai là mắt cá, giữa khoảng trắng kia là
răng nó, nước đương chảy vào
chỗ tối kia là mồm nó, nguy đến nơi
rồi các bạn ơi! Bọn ta chết trong
mồm cá này đây, thật là hết lối
tẩu thoát, thuyền cứ theo ḍng nước
chảy vào mồm cá, khi gần tới nơi, có
một người Ưu Bà Tắc theo Phật giáo
lớn tiếng nói rằng:
- Các bạn! Cái
chết của chúng ta tới nơi rồi, các
bạn mau mau, dốc ḷng kính niệm "Nam mô
Phật"; Ngài là một đấng đức nhân
trong ba cơi, không ai bằng. Ngài có đại lực
cứu khổ ban vui trong chớp mắt!
Ai nấy đều
lo chết, nghe ông Hiền giả nói xong, một ḷng
thành kính tha thiết, đồng thanh niệm Nam mô
Phật.
Cá Ma Kiệt nghe
được danh hiệu Phật, phát từ tâm,
ngậm mồm lại, rồi lặn xuống đáy
biển, mọi người đều thoát nạn
trở về nước.
Về đến
nhà, Phú Na Kỳ lấy mâm đựng các của quư
ngoài biển, đem biếu người anh cả tên
là Tiện Na rồi nói rằng:
- Thưa anh, em
đă v́ gia đ́nh, sinh kế mà lập nghiệp, bây
giờ nhà cửa ruộng đất, các trang
vật đầy đủ, con cháu ăn đến
bảy đời không hết, xin biếu anh cả,
em xin anh cho xuất gia theo Phật tu hành cho thoát ách
đau khổ!
- Phải! Chú nói
hay, tôi cũng không muốn trái ư, song chú hăy c̣n ít
tuổi, chưa hiểu lẽ nhân luân, Phật Pháp
cao sâu, làm sao theo nổi, chú hăy lui lại vài năm
nữa hăy đi tôi rất đồng ư!
- Thưa anh!
Mạng người vô thường, sớm c̣n
chiều mất không có nhất định, không có
bảo đảm, bữa trước đây em ra
biển gặp cá Ma Kiệt suưt chết hụt, cũng
nhờ ơn đức của Phật cứu
sống, vậy anh hăy hoan hỷ cho em đi, đừng
cản em nữa, v́ em đă quyết định như
vậy.
- Thôi, chú đă
có tâm như vậy, tôi cũng không dám cản chú
xuất gia, tôi vui ḷng!
- Dạ! Anh hoan
hỷ nhé!
Phú Na Kỳ
rủ năm trăm người lái buôn đến nước
Xá Vệ yết kiến Phật, tới nơi cúi
đầu lễ sát đất bạch rằng:
- Kính lạy
đức Thế Tôn! Chúng con tới đây cầu
xin xuất gia tu đạo, cúi xin Ngài từ bi
tế độ.
Đức
Thế Tôn nh́n thấy họ tội căn đă
hết, quả Bồ đề đă phát sinh, nên Ngài
mỉm cười nói:
- Thiện Lai
Tỷ Khưu!
Nói dứt
lời, năm trăm người đều biến
thành các vị Sa Môn theo Phật tu học, chẳng
bao lâu tâm trí giác ngộ, dứt hết lậu
nghiệp ba cơi, đắc quả La Hán. Duy có Phú Na
Kỳ kết sử nặng quá, phải giảng
thuyết cho nghe nhiều cũng không giác ngộ, sau
thành tâm cố gắng lập chí tu học,
được chứng sơ quả, từ đó
tinh tiến ngồi thiền tụng kinh, không dám lười
biếng.
Ngày an cư
đă tới, Đức Thế Tôn cho các vị
Tỷ Khưu ai muốn an cư ở đâu cũng
được tùy ư. Phú Na Kỳ tới trước
Phật bạch rằng:
- Kính lạy
đức Thế Tôn! Khóa hạ năm nay, đệ
tử xin đến nước Phóng Bát an cư, xin
từ bi hoan hỷ.
Phật dạy:
- Pháp Tử, người nước Phóng Bát bạc
ác, tin theo tà đạo, kiến thức hẹp ḥi,
con là kẻ sơ học, đối với giáo pháp
của ta chưa hiểu bao nhiêu, nếu bị
họ hủy nhục th́ làm thế nào?
- Kính lạy
đức Thế Tôn! Nếu họ có hủy
nhục con, một cách tệ mạt đi nữa, nhưng
họ không làm hại con th́ cũng được!
- Nếu kẻ
gian ác nó làm hại con, th́ sao?
- Kính lạy Ngài!
Nếu nó làm hại, mà không giết con cũng c̣n hàm
ơn họ!
- Nó giết con
không ích ǵ cho con, lúc đó con làm thế nào?
- Kính lạy Ngài!
Tất cả vạn vật, có h́nh phải có
hoại, nếu họ giết con th́ con chịu
chết!
- Nó hủy
hoại con, làm nhục con, mà nó không giết con, th́
con có giận nó không?
- Dạ, lạy
đức Thế Tôn! Con không có giân, chính kẻ
đó lấy một sự không có căn cứ, vô
cớ hủy nhục con, phỉ báng con, hoặc
đem dao gậy đánh đập con, sau giết
con, mà chưa chết hẳn, tới phút cuối cùng,
con cũng không có một niệm giận họ!
Phật khen
rằng: - Đệ tử! Nếu con thực hành
được như vậy th́ rất hay, sẽ làm
hiển dương cho ngôi Tam Bảo!
Phú Na Kỳ cúi
đầu lễ Phật, rồi cầm bát mang áo ra
đi. Tới nước Phóng Bát, nghĩ tại
rừng một đêm, sớm ngày mai vào thành
khất thực, đến một nhà đại phú
Bà La Môn, anh chủ nhà chạy ra đuổi
mắng!
Phú Na Kỳ qua
nhà khác, anh này cứ theo sau phỉ báng, mắng
nhiếc và đánh đập luôn tay. Nhưng Phú Na
Kỳ vẫn b́nh tĩnh coi như không, nét mặt
vẫn tươi như hoa mới nở! Vui vẻ!
Và không nói năng ǵ. Anh chàng đánh chán tay,
mỏi cánh, mắng rát cổ, thấy Phú Na Kỳ
không thay đổi sắc mặt và oán giận ǵ,
nên anh tự thẹn hổ trong ḷng, là v́ vô cớ
đánh người, trách ḿnh là kẻ tàn nhẫn
quá, rồi đến xin tạ lỗi.
Trong ba tháng an cư,
Phú Na Kỳ chăm chỉ tu hành, được
hết mọi kết sử, tội chướng tiêu
tan, hốt nhiên giác ngộ: đắc quả vô
lậu, giải thoát sinh tử ba cơi, thành ngôi A La Hán.
Hết ba tháng an
cư, Phú Na Kỳ từ giă các người thân tín,
về nhà dặn anh rằng:
- Anh chớ có ra
biển, ngoài biển có nhiều sự nguy hiểm,
tiền của em để lại cho anh, có thể
anh dùng trong bảy đời không hết.
Dặn xong ra
về, khi tới Tịnh Xá lễ Phật và chúc
mừng Phật, rồi về pḥng nghỉ.
Tiện Na không
nghe lời Phú Na Kỳ dặn, một hôm cùng
với những người lái buôn ra biển,
lấy rất nhiều gỗ chiên đàn, gỗ ngưu
đầu, đầy thuyền chở về.
Giữa biển thuyền trôi lênh đênh, gặp
một con rồng, làm giông tố dữ dội, nó
muốn đánh đắm thuyền để cướp
lại gỗ, tất cả mọi người la ó,
khóc than! Kêu trời vái đất ầm ĩ!
Tiện Na nhớ rằng v́ không nghe lời em, nên
nay bị nạn, khi đó chỉ lớn tiếng
gọi chú Phú Na Kỳ, gọi liên hồi khan
tiếng!
Khi đó Phú Na
Kỳ ở nước Xá Vệ tại tinh xá
Kỳ Hoàn, đương tọa thiền, bỗng
nghe thấy tiếng anh ḿnh kêu mắc nạn,
lấy thiên nhăn nh́n thấy Tiện Na đương
ở ngoài biển bị con rồng hăm hại, bèn dùng
La Hán thần túc hóa ra một con chim Kim Xúy Điểu,
x̣e cánh dài tám vạn do tuần, bay đến
khủng bố rồng! Rồng thấy chim sợ hăi,
lặn ch́m xuống đáy biển, nhờ sức
thần túc của Phú Na Kỳ mà sóng gió đều
im, mọi người thoát nạn trở về nước
nhà.
Khi Tiện Na
về tới nhà, Phú Na Kỳ thưa với anh
rằng:
- Anh muốn
được phước báo trang nghiêm trên cơi Nhân
Thiên, cho muôn ngàn thế hệ sau này, th́ lấy
gỗ chiên đàn làm một ṭa lâu đài, mời
Phật về ngự, và thuyết pháp cho quốc dân
nghe.
- Việc làm tôi
xin làm chu đáo, nhưng c̣n thỉnh Phật th́
phải làm thế nào? Và sắm sửa những ǵ
cúng dàng? Chú cho biết để sắp đặt.
- Việc đó
anh không lo! Để em chịu trách nhiệm!
Sau khi Tiện Na
làm xong các ṭa lâu đài bằng gỗ chiên đàn
các công việc sắp đặt chu đáo. Phú Na
Kỳ lấy ḷ đốt hương trầm, lên
một lầu cao, hướng về rừng Kỳ
Hoàn, lễ Phật cùng Thánh chúng khấn rằng:
- Kính lạy
đức Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật! Cùng chư
vị Hiền Thánh từ bi chứng giám, sớm ngày
mai tới nước hèn mạt này, giáo hóa cho lũ
ngu si mê muội. Nay con xin được dùng thần
thông phóng nước đến rửa chân Phật.
Khấn
nguyện xong, khói hương ấy bay tới đầu
đức Thế Tôn, kết thành cái tán bằng khói
hương. Sau Phú Na Kỳ dùng thần thông phóng nước
đến rửa chân Phật.
Tôi (Anan) thấy
điềm lạ, quỳ xuống bạch rằng:
- Kính lạy
đức Thế Tôn! Ai phóng nước và khói
tới đây, xin nói cho chúng con được rơ?
- Hôm nay Tỷ Khưu
Phú Na Kỳ ở nước Phóng Bát, khuyên người
anh thỉnh mời ta và các Tăng chúng, nên phóng nước
và khói tới đây để làm tin về việc
thỉnh. Vậy ông đi phát thẻ cho các vị
Thần túc Tỷ Khưu sớm mai đến nhà
Tiện Na thụ trai.
Tôi theo lời Ngài
đi phát thẻ cho các vị có thần túc và
dặn sớm mai đến nước Phóng Bát.
Sáng sớm hôm sau, ông
Kỳ Kiền Trực Kỳ (Tàu dịch: Tục
Sinh), giữ chức trực nhật (làm cơm hàng
ngày), ông đă đắc quả A Na Hàm, ngồi
kết già phu, thân phóng quang minh, chiếu sáng bốn
phương, đem theo các thứ dùng bữa ăn,
bay trên hư không tới nước Phóng Bát.
Tiện Na trông
thấy hỏi:
- Đây là
thầy em hay sao?
- Không phải,
đây là người sửa soạn cơm cho các
Tỷ Khưu, tới trước để giúp
bữa trai hôm nay.
Tiện Na đem
âm nhạc ra cúng dàng, Ngài từ từ hạ
xuống vào nhà.
Lần thứ
hai có mười sáu vị Sa Di, trong đó có ông Quân
Đề, dùng thần túc biến hóa ra rừng cây,
hái các thứ hoa quả, biến hóa rất
nhiều, phóng quang minh chiếu sáng cả trời
đất, người cỡi ngựa hoặc
cỡi lạc đà đi tới.
Tiện Na
hỏi: - Đây là thầy của em hay sao?
- Không phải!
Đây là những đệ tử Sa Di cùng thầy
với em; có vị mới có bảy tuổi đă
đắc quả La Hán, lậu nghiệp đă
hết, thần túc đầy đủ, lại
đây trước để hái hoa cúng dàng.
Tiện Na đem
hương hoa, âm nhạc ra cúng dàng, các vị
từ từ hạ xuống vào nhà.
Sau có các vị
cao niên trưởng lăo Đại A La Hán, hóa ra ngàn
con rồng kế thân làm ṭa, đầu ngóc ra
bốn bên, gầm thét vang trời, mồm rồng
phun ra nước mưa thất bảo, ở trên
đặt những ṭa lớn, bằng bảy
thứ báu ngọc, bay bổng trên không gian, phóng
quang minh chiếu sáng khắp thiên hạ, đến
nước Phóng Bát.
Tiện Na
hỏi: - Đây là thầy của em hay sao?
- Không phải,
đây là nhóm ông Kiều Trần Như, lúc Phật
mới thành đạo, thuyết pháp ở vườn
Lộc Uyển, bọn ông cả thảy năm người
được độ đầu tiên, có thần
thông vô ngại.
Tiện Na nghe nói
thêm ḷng cung kính, đem hương hoa âm nhạc ra cúng
dàng, các vị từ từ hạ xuống vào nhà.
Sau ngài Ca
Diếp hóa ra một ngàn nhà giảng bằng
thất bảo, phóng quang minh ở trong ḿnh ra,
chiếu khắp bốn phương, bay đến nước
Phóng Bát.
Tiện Na
hỏi: - Đây là thầy em hay sao?
- Không phải,
đó là ngài Ma Ha Ca Diếp, hay tu hạnh Đầu
Đà thương kẻ ty tiện, chăm cấp giúp
kẻ nghèo cùng.
Tiện Na vui
vẻ đem hương hoa âm nhạc ra cúng dàng. Ngài
từ từ hạ xuống vào nhà.
Sau Ngài Xá
Lợi Phất, ngồi ṭa ngàn con Sư tử, hướng
đầu ra bốn phương, mồm phun nước
mưa thất bảo, gầm thét, làm chấn động
cả trời đất, trên ḿnh Sư Tử bày ṭa
bằng thất bảo, thân ngài phóng quang minh
chiếu soi bốn phương, bay trên hư không,
đi đến nước Phóng Bát.
Tiện Na
hỏi: - Đây là thầy em phải không?
- Không phải,
đó là vị đại đệ tử của
thầy em! Trí tuệ bậc nhất, tên là Xá
Lợi Phất.
Tiện Na vui
mừng, lấy hương hoa âm nhạc ra cúng dàng,
ngài từ từ hạ xuống nhà.
Sau ngài Mục
Kiền Liên hóa ra một ngàn con voi, quay đầu ra
bốn bên, mỗi con có sáu ngà, mỗi đầu ngà
có bảy hồ tắm, trong mỗi hồ có bảy
hoa sen, trên mỗi hoa có bảy người ngọc
nữ, ngoài ra c̣n biến hiện rất nhiều, phóng
hào quang sáng lớn, làm vang động cả bốn
phương trời, trên đầu voi bảy ṭa
thất bảo, ngài ngồi trên, bay đến nước
Phóng Bát.
Tiện Na
hỏi: - Đây là thầy em phải không?
- Không phải,
đó là đệ tử của thầy em, tên là
Đại Mục Kiền Liên, thần thông bực
nhất, đức hạnh đầy đủ.
Tiện Na vui
mừng đem hương hoa âm nhạc ra cúng dàng.
Ngài từ từ hạ xuống vào nhà.
Sau ngài A Na
Luật tự hóa ra bảy ao tắm bằng thất
bảo; trong ao có hoa sắc vàng; hoa lá bằng
thất bảo. Ngài ngồi kiết già phu trên hoa,
cổ ngài đeo chiếc nhật quang soi khắp thiên
hạ, những ánh hào quang ấy thuần sắc vàng
bay trên không gian đến nước Phóng Bát.
Tiện Na
hỏi: - Đây là thầy của em phải không?
- Không phải,
đó là đệ tử của thầy em tên là A
Na Luật Đề, đối với đại chúng,
người là một vị có thiên nhăn bực nhất.
Tiện Na vui
mừng! Cung kính lấy hương hoa kỹ nhạc
ra cúng dàng. Ngài từ từ hạ xuống vào nhà.
Sau em Phật là
Nan Đà, hóa ra ngàn cỗ xe ngựa thất bảo,
trên xe che tán thất bảo, phóng quang minh chiếu ra
bốn phương, bay trên hư không, đến nước
Phóng Bát.
Tiện Na
hỏi: - Đây là thầy của em phải không?
- Không phải,
đó là em của Phật tên là Nan Đà, tướng
mạo và đức hạnh đầy đủ.
Tiện Na vui
mừng! Lấy hương hoa âm nhạc ra cúng dàng.
Ngài từ từ hạ xuống vào nhà.
Sau ngài Tu Bồ
Đề hóa ra bảy quả núi ngọc, ngài
ngồi trong hang lưu ly, thân phóng quang minh nhiều
sắc lẫn nhau, chiếu sáng trời đất,
bay đến nước Phóng Bát.
Tiện Na
hỏi: - Đây là thầy của em phải không?
- Không phải,
đó là đệ tử của thầy em tên là Tu
Bồ Đề, học nhiều trí tuệ sâu
rộng, là một vị bậc nhất giải rơ
pháp "Không".
Tiện Na vui
mừng! Lấy hương hoa âm nhạc ra cúng dàng.
Ngài từ từ hạ xuống vào nhà.
Sau đó ông Phân
Nậu Văn Đà Ni Tử, hóa ra một ngàn thân
Ca Lâu La Vương, kết thành ṭa ngồi, đầu
hướng ra bốn bên, mồm ngậm các thứ
châu bảo, phát ra những tiếng ḥa nhă, ở trên
bảy ṭa thất bảo, bay trên không gian đến
nước Phóng Bát.
Tiện Na
hỏi: - Đây là thầy của em phải không?
- Không phải,
ông đó cùng đồng thầy với em, tên là Phân
Nậu Văn Đà Ni Từ, một vị biện tài
đệ nhất.
Tiện Na vui
vẻ! Lấy hương hoa âm nhạc ra cúng dàng.
Ngài từ từ hạ xuống vào nhà.
Sau có ngài Ưu
Bà Ly hóa ra ngàn con nhạn giụm ḿnh vào nhau đầu
quay ra ngoài, tiếng kêu ḥa nhă! Mồm ngậm các
thứ châu bảo, bay liệng trên không gian, trên ḿnh
bày ṭa quư đẹp, phóng đại quang minh
chiếu khắp bốn phương, bay đến nước
Phóng Bát.
Tiện Na
hỏi: - Đây là thầy em phải chăng?
- Không phải,
đó là đệ tử của thầy em, tên là
Ưu Ba Ly, một vị tŕ luật bực nhất
trong hàng Tỷ Khưu.
Tiện Na vui
mừng! Lấy hương hoa âm nhạc ra cúng dàng.
Ngài từ từ hạ xuống vào nhà.
Sau đó, hai mươi
ức vị Sa Môn, hóa ra những hàng cây ở trên
hư không, dùng ngọc lưu ly xanh làm lối kinh hành,
giữa hai hàng cây giáp nhau, làm bằng thất
bảo, bên lề đường cũng bằng
thất bảo, các vị đi trên lối kinh hành
đến nước Phóng Bát.
Tiện Na
hỏi: - Đây là thầy em phải chăng?
- Không phải,
đây là hai mươi ức vị Sa Môn, đệ
tử trong các hàng Tỷ Khưu, tinh tiến hơn
hết.
Tiện Na vui
mừng, đem hương hoa âm nhạc ra cúng dàng,
các Ngài từ từ hạ xuống vào nhà.
Sau có ông Đại
Kiếp Tân Ninh, hóa ra bảy hàng cây báu, trên cây có
rất nhiều hoa quả, dưới gốc có
bảy ṭa cao đẹp, Ngài ngồi trên ṭa phóng
quang minh, bay trên hư không đến nước Phóng
Bát.
Tiện Na
hỏi: - Đây là thầy em phải chăng?
- Không phải,
đây là một vị cùng thầy với em, tên là
Đại Kiếp Tân Ninh, oai nghi đĩnh đạc,
dũng mănh nghiêm chỉnh đệ nhất.
Tiện Na vui
mừng, đem hương hoa âm nhạc ra cúng dàng.
Ngài từ từ hạ xuống vào nhà.
Sau có ông Tân
Đầu Lư Phả La Đỏa Sà ngồi ṭa
hoa sen, cổ đeo chiếc nguyệt quang, phóng ra ngàn
tia sáng, soi khắp trời đất, bay trên không
gian đến nước Phóng Bát.
Tiện Na
hỏi: - Đây là thầy em phải chăng?
- Không phải,
đó là đệ tử Phật, tên là Tân Đầu
Lư Phả La Đỏa Sà, một vị tọa
thiền giỏi nhất.
Tiện Na vui
vẻ, đem hương hoa âm nhạc ra cúng dàng. Ngài
từ từ hạ xuống vào nhà.
Sau có ông La
Hầu La hóa làm vua Chuyển Luân; có ngàn người
con và thất bảo vây quanh trước sau, bay trên
không gian đến nước Phóng Bát.
Tiện Na
hỏi: - Đây là thầy em phải không?
Đáp: - Không
phải, đó là con Phật, tên là La Hầu La, nếu
ở tại gia sẽ thống trị bốn thiên
hạ, thất bảo tự nhiên đầy đủ,
không phải dùng quân đội và khí giới mà có
thể dẹp yên được giặc, nhưng đă
bỏ ngôi cao quư để xuất gia tu đạo,
được đắc quả A La Hán, đủ sáu
phép thần thông, giờ đây biến thân để
biểu lộ cái ngôi của Ngài.
Tiện Na vui
vẻ đem hương hoa âm nhạc ra cúng dàng. Ngài
từ từ hạ xuống vào nhà.
Trên đây là năm
trăm đệ tử của Phật, có phép
thần thông vô ngại biến hiện phi thường
không tả xiết.
Khi đó đức
Thế Tôn biết các vị đă đi đến
nước Phóng Bát rồi. Ngài bèn phóng hào quang
chiếu sáng trời đất thuần sắc vàng.
Thấy điềm
tướng này, Phú Na Kỳ bảo Tiện Na
rằng:
- Thưa anh!
Đức Thế Tôn sắp đến, nên Ngài phóng
hào quang cho biết trước!
Đức
Thế Tôn đương ngồi trên ṭa, la chân
xuống đất, tất cả trên trời dưới
đất đều rung động sáu lần.
Phú Na Kỳ nói:
- Động đất này là do đức Thế Tôn,
Ngài la chân xuống đất làm chấn động
như thế đó.
Đức
Thế Tôn vừa ra khỏi Tinh Xá, Ngài dừng
lại nhập định, th́ thần kim cương
đứng ở tám mặt; bốn ông Thiên Vương
đi trước, vua Đế Thích với các ông
Thiên Tử cơi Dục và năm trăm ngàn muôn chúng
thị vệ bên tả, vua Trời Đại
Phạm và các ông Thiên Tử cơi Sắc, với vô
số người đứng bên hữu. Tôi (A Nan)
đứng sau Phật cùng với đại chúng, phóng
quang minh chiếu khắp trời đất, bay trên hư
không đến nước Phóng Bát.
Đi được
nữa đường, gặp năm trăm nông phu
đương cày ruộng, các con trâu tự nhiên
đứng dừng lại không kéo cày nữa,
một vẻ trầm tĩnh và kính cẩn biểu
lộ, ngửa mặt nh́n lên trời, các người
nông phu ngửa nh́n theo trâu, họ đều quỳ
xuống bạch Phật rằng:
- Kính lạy
đức Thế Tôn! Để ḷng thương lũ
chúng con, tạm xuống chỗ này giáo hóa chúng con
thoát ly được những nỗi đọa
đày thể xác lẫn tinh thần, đời
đời được an vui sung sướng!
Phật lấy ḷng
từ bi và biết những người này duyên lành
đă tới, nên Ngài từ từ hạ xuống
thuyết pháp cho họ nghe.
Họ được
lănh hội giáo lư của Ngài, tâm trí tự nhiên sáng
tỏ, hiểu thấu đời là vô thường
không ǵ vững chắc, liền ngắt dứt
được hai mươi ức kiếp tội ác,
thành ngôi Tu Đà Hoàn, c̣n những con trâu, sau khi
chết được sinh lên trời, ai nấy
đều vui mừng khôn xiết, lễ sát dưới
chân Phật.
Thuyết pháp
xong, đức Phật lại bay lên hư không mà
đi, đi chưa được bao xa có năm trăm
kẻ đồng nữ chơi ở một cánh
đồng rộng, nh́n xuống đất có ánh
sắc vàng, ngửa mặt lên trời thấy
Phật, chúng nó vui mừng chắp tay bạch
Phật rằng:
- Kính lạy
Phật! Xin Ngài xuống đây thuyết pháp cho lũ
con nghe!
Phật biết
những đứa này có túc duyên, căn lành
với Tam Bảo đă chín, Ngài từ từ hạ
xuống, mọi đứa tới gần cúi đầu
lễ kính, đức Phật tùy theo căn cơ
của nó, nói những lời đạo đức,
giảng dạy môn tu. Chúng nghe xong đều phát trí
sáng, đắc quả Tu Đà Hoàn, chúng vui mừng
tha thiết lễ dưới chân Phật.
Cảm hóa đă
xong, Ngài cùng với các đệ tử đi bộ
trên hư không, qua khoảng rừng xanh, có năm trăm
vị tu tiên nh́n thấy Phật và đại chúng,
họ đều tha thiết lễ kính và bạch
rằng:
- Kính lạy
đức Thế Tôn! Nhân Ngài qua đây, chúng con
được hạnh ngộ, ngửa mong ơn
từ bi cao cả tế độ lũ chúng con
được nhập đạo tu hành.
Phật coi duyên
trước của những người này, biết
có thể độ được, nên Ngài từ
từ hạ xuống trước mặt, mọi người
cúi đầu lễ sát đất. Phật nói:
- Thiện Lai
Tỷ Khưu!
Nói xong râu tóc
họ rụng hết, biến thành các vị Sa Môn,
Ngài giảng giải cho nghe, mọi người đều
được sáng tỏ cơi ḷng, hết lậu
nghiệp đắc quả A La Hán. Phật bay lên hư
không th́ những người này họ cũng bay
theo.
Phú Na Kỳ xa ngó
thấy Phật và đại chúng sắp tới
bảo anh rằng:
- Phật sắp
tới anh ạ!
Tiện Na vui
mừng, lấy hương hoa âm nhạc ra cúng dàng,
Phật và đại chúng Tăng từ từ hạ
xuống vào nhà thứ tự ngồi an tĩnh.
Tiện Na và gia
quyến, sửa soạn cỗ bàn trai nghi trịnh
trọng thành kính dâng Phật và đại chúng.
Phật dùng cơm
xong, rửa tay súc miệng, thăng ṭa thuyết pháp
cho cả nhà Tiện Na và toàn thể dân trong nước
Phóng Bát nghe. Xong cuộc thuyết pháp này, gia
quyến Tiện Na đều chứng quả Tu Đà
Hoàn, c̣n những người trong nước một
số rất đông được độ.
Thấy thế,
tôi (A Nan) hỏi Phật rằng:
- Kính lạy
đức Thế Tôn! Phú Na Kỳ đời quá
khứ tạo ác nghiệp ǵ phải sinh làm con kẻ
hạ tiện thuộc nô tỳ nhà người? Và
có phước ǵ gặp Phật được thoát
sinh tử? Cúi xin đức Thế Tôn từ bi
chỉ thị.
Phật dạy:
- A Nan! Ông muốn biết hăy nghe cho kỹ và nghĩ
cho khéo, tôi sẽ nói cho hay!
- Dạ! Lạy
đức Thế Tôn, chúng con xin chú ư nghe!
- A Nan! Đời
quá khứ đă lâu, thời Đức Phật Ca
Diếp giáng thế độ sinh. Bấy giờ có
ông Trưởng giả, nhà rất giàu có, cũng v́
việc cầu phước, nên ông làm một ngôi chùa
và pḥng Tăng, dâng bốn món: áo mặc, thức
ăn, giường ṭa, thuốc thang đầy đủ,
cúng dàng Phật và các vị Thánh Tăng. Sau khi ông
chết, người con trai của ông đi xuất
gia, không có người thừa tự, nên sự cúng
dàng ngày một thiếu hụt, các sư phải
giải tán đi nơi khác, chùa chiền bỏ hoang
vu, không người sửa chửa, bị mục nát,
điêu tàn! Người con trai ông đi xuất gia,
khi trở về thấy thế, đi nói với dân
làng và bè bạn thân quen, bỏ tiền ra tu bổ
lại ngôi chùa, và mời các Sư Tăng về cúng
dàng như xưa, bấy giờ các Sư Tăng
đến tu rất đông, phần nhiều là
những vị Cao Tăng đại đức tu hành
tinh tiến, đức hạnh đầy đủ.
Người con trai
ông khi đó làm chủ chùa. Trong các Sư Tăng phân
công mỗi người một chức, để
chấp tác việc chùa, hôm đó có một vị
phải phiên trực nhật, nhổ cỏ quét đất
vun thành một đống ở giữa sân chưa
kịp hốt. Ông chủ chùa bẳn gắt mắng
rằng:
- Ai quét sân
nhổ cỏ để đây không hốt đi, làm
ăn thế à? Không khác ǵ đứa nô tỳ, lười
lẫm như vậy?
Ngờ đâu vị sư
này đă tu chứng đến quả vị La Hán,
mà ông không biết!
Nói tới đây
Phật nhắc lại rằng:
- A Nan! Ông
chủ chùa thuở đó chính là Phú Na Kỳ,
bởi một lời nói ác, mắng vị La Hán thành
nhân, tỷ dụ Ngài như đứa nô tỳ, v́
tội ấy nên trong năm trăm năm, thường
phải làm thân nô tỳ. Cũng do công đức
sửa lại chùa chiền, khuyên người cúng dàng
Tăng, đền tội đă xong, nay được
gặp ta đắc giải thoát; những người
nước này được giáo hóa, là những người
ngày xưa giúp việc làm chùa và cúng dàng chúng Tăng,
nên đời đời sung sướng, hôm nay
gặp ta đều giải thoát cả.
Khi đó tôi và
đại chúng nghe xong đều vui mừng, tạ
lễ mà lui.
---o0o---
(Người gởi: Thiên
Kim) |