HAI
NGƯỜI D̉NG PHẠM CHÍ THỤ PHÁP
BÁT
QUAN TRAI
(Trích
trong Kinh Hiền Ngu,
phẩm thứ ba)
CHÍNH tôi (Anan)
được nghe: Một lần Phật ở nước
Xá Vệ, tại vườn cây của ông Cấp Cô
Độc và Thái tử Kỳ Đà. Lúc đó
trời vừa sẩm tối, có hai người cơi
trời vào yết kiến Phật, thân thể to
lớn đẹp đẽ, người có hào quang,
ánh sáng chiếu khắp rừng Kỳ Hoàn trở thành
vàng ửng. Tới nơi họ cúi đầu
lễ Phật nhiễu ba ṿng, rồi lui đứng
về một bên, và bạch Phật rằng:
- Kính lạy Đức
Thế Tôn! Đấng từ bi cao cả làm thầy
cho hết thảy trời, người, hôm nay chúng
con tới đây cúi xin Ngài chỉ dạy cho một
lối tu hành thoát khổ trong sáu thú, được
an vui đạo Niết Bàn?
Khi đó Ngài cũng
tùy theo căn khí của họ, thuyết cho họ
nghe những pháp thích hợp với tâm lượng
của họ, nên hai người đều chứng
được đạo quả rồi cúi đầu
lễ tạ trở về trời.
Sáng hôm sau, buổi
trà nước dâng Phật vừa xong, giữa lúc
bầu trời êm dịu, thanh khí ôn ḥa, trong
cuộc thư nhàn vấn đạo, tôi (A Nan)
tới trước bạch Phật rằng:
- Kính lạy đức
Thế Tôn! Tối hôm qua hai người cơi trời,
lại yết kiến Ngài, coi tướng mạo, và
oai nghi tốt đẹp, ánh sáng chói ḷa, phúc đức
đầy đủ, không rơ đời trước
họ tu những hạnh ǵ, nay được
kết quả tốt lành như vậy?
Phật bảo tôi
rằng:
- Này A Nan! Ông
lắng nghe tôi nói: Thuở xưa đức Phật
Ca Diếp ứng thế độ sinh, sau khi Ngài
đă diệt độ, bấy giờ pháp đă
tới thời cuối rốt (thời mạt),
thuở ấy có hai người tu theo ḍng Bà La Môn,
họ thấy công đức Pháp Bát quan trai cao
cả, nên họ xin thụ tŕ (tu giữ), người
thứ nhất nguyện sinh lên trời, người
thứ hai nguyện làm Quốc vương.
Thụ rồi
trở về nhà vào lúc đă quá giờ ngọ, người
thứ nhất được vợ gọi ăn cơm;
anh nói:
- Thôi, em ăn cơm
đi, hôm nay anh đă thụ giới Bát quan trai
của Phật dạy, cử quá giờ ngọ không
ăn! Vậy anh không ăn đâu, em ăn đi,
để cho sự trai giới của anh được
hoàn toàn.
Cô vợ thấy
chồng nói thế, bực bội cau mặt
nghiến răng nói:
- Anh xưa nay
thuộc ḍng Phạm chí (đạo Bà La Môn) đă
có đủ giới pháp, cớ sao hôm nay anh lại
đi thụ trai giới của đạo Phật?
Nếu anh không chịu bỏ trai giới ấy, mà
ăn cơm với tôi, th́ tôi đem chuyện này, nói
cho tất cả mọi người trong đồng
đạo họ biết, họ sẽ đuổi
anh ra khỏi bọn họ và chính tôi cũng không chung
sống với anh nữa.
Cũng do ḷng không
vững chắc và nhất là nể vợ, sợ
vợ! Nên anh thoái chí bỏ trai pháp, tức là phá
giới "Bát quan trai", ngồi ăn cơm phi
thời với vợ.
Hai người
nguyện tu trai pháp ấy, tùy theo tuổi thọ dài
vắn rồi cùng chết cả. Người
nguyện làm vua th́ được sinh vào nhà vua, v́
giữ trai giới được hoàn toàn, sau sẽ
được làm vua; người nguyện sinh lên
trời, v́ phá trai giới phải đọa sinh
trong loài Rồng.
Cũng do ḷng tin
vững chắc, trai giới hoàn toàn thanh tịnh, người
làm vua nói trên được hưởng một
cuộc đời vương giả trong hoàng cung,
đầy vẻ tôn sang, thỏa ḷng vui sướng
với năm cảnh dục lạc của thế
gian! Ông vua này có một vườn cây, trong vườn
trồng đủ các thứ quả, mùa nào thứ
ấy; vườn nầy có một người trông
nom để hàng ngày dâng quả lên vua, gọi là
Viên Giám, vua vẫn tin dùng anh là người có
khả năng trồng cây coi vườn, tưới
bón, tùy thời dâng các hoa quả. Một hôm Viên
Giám ra giếng nước, nh́n xuống thấy có một quả
lạ, quả nầy trên
thế gian chưa từng có, sắc đẹp mùi
thơm lạ thường, anh vớt lấy và đặt
tên cho nó là quả nại, được quả quư
này rồi thầm nghĩ rằng:
- Mỗi khi ta vào thành,
quan Môn Giám đă chạy ra đón ta, đối
với ta một cách thân mật, ta chưa có ǵ
để đền đáp tấm ḷng quư hóa
ấy, vậy ta đem quả này biếu Ngài.
Nghĩ thế
rồi đem quả ấy biếu Môn Giám. Quan Môn
Giám được quả này cũng tự cho là
một vật quư, nên không ăn, lại đem
biếu ông bạn thân là quan Hoàng Môn, quan Hoàng Môn
thấy quả quư cũng không ăn, lại dâng lên
bà Hoàng hậu để mua lấy tấm ḷng ưu
đăi của bà. Bà thấy quả đẹp
lạ thơm khác đời, nên bà dâng lên vua dùng.
Nhà vua dùng quả này thấy ư vị, mùi thơm
từ thuở sinh ra đến nay chưa từng ăn
thứ quả nào được ngon như vậy,
liền gọi bà lên hỏi căn do:
- Này bà! Quả mà tôi
vừa ăn xong, ngon lắm! Tôi chưa từng
thấy quả nào quư như vậy, quả này ai
cho?
Phu nhân đáp: - Tâu
Bệ hạ! Quả này do quan Hoàng Môn dâng.
Vua cho gọi Hoàng Môn.
Nhà vua hỏi: -
Quả này mua tại xứ nào?
Đáp: - Tâu Bệ
hạ! Quả này nhà hạ thần không có, hôm qua quan Môn
Giám cho con, xin bệ hạ khoan thứ.
Cho gọi Môn Giám,
vua hỏi:
- Quả ngươi
cho Hoàng Môn hôm qua là quả ǵ, mua ở đâu?
Đáp: - Tâu Bệ
hạ quả đó nhà hạ thần không có, hôm
qua quan Viên Giám cho, xin Bệ hạ lượng thương.
Vua cho gọi Viên Giám,
hỏi:
- Viên Giám trong vườn
của ta có những thứ quả ngon lành như
thế, sao không đem dâng ta lại đem cho kẻ
khác?
Đáp: - Tâu Bệ
hạ quả này trong vườn không có giống
trồng, hôm qua hạ thần ra giếng thấy
nổi trên mặt nước, xin Bệ hạ thương
xét.
Nhà vua nói: - Từ
ngày mai trở đi ngày nào ngươi cũng
phải đem quả này dâng cho ta, nếu không th́
ngươi bị tử h́nh.
Viên Giám nghe xong
chết điếng người, mắt xanh lè, run
sợ toát mồ hôi lễ tạ, trở về vườn,
tiu nghĩu, sầu khổ một ḿnh! Không
biết kêu ai cho ḿnh thoát được cái oan
ức ấy? Anh ̣a lên khóc, đương khóc có người
tới hỏi:
- Anh có việc chi lo
sợ hăi hùng như vậy? Anh nói cho tôi biết,
nếu có thể giúp được tôi sẽ giúp
anh!
Đáp: - Thưa bác,
tôi là một người coi vườn cho nhà vua,
chịu trách nhiệm trông coi vườn quả và hàng
ngày dâng quả cho nhà vua dùng, hôm qua tôi bắt
được một quả nổi trên mặt
giếng, v́ thấy quả lạ, quư nên tôi không
ăn, đem biếu quan Môn Giám, sau quả đó
đưa tới vua; vua ăn thấy ngon lành,
giờ đây bắt tôi ngày nào cũng phải dâng,
nếu không dâng th́ bị tử h́nh, tôi không
biết t́m đâu ra được nên tôi khóc.
- Thôi anh khỏi lo
nữa! Nhà tôi có rất nhiều, tôi sẽ cho anh
một mâm dâng vua.
Nói xong từ
biệt ra về. Viên Giám vui mừng an ḷng đă có
người cứu ḿnh. Chính người này là con
Rồng hóa hiện ra thân người để
hỏi thử chơi đó thôi.
Một lát anh đă
đội lên một mâm đầy quả ngon
lạ dưới Long cung, thuần những quả trên
thế gian không có, trao cho Viên Giám và dặn
rằng:
- Khi anh dâng mâm
quả này lên vua th́ anh nói rằng: Tôi với nhà
vua vốn là bạn thân với nhau, đời trước
ở ḍng Phạm chí, cùng nhau thọ pháp "Bát
quan trai", mỗi người có một bản
nguyện: Nhà vua tu hành giữ giới hoàn toàn
được làm nhân vương, tôi không giữ
được toàn, nên phải đọa sinh vào loài
Rồng, chịu nhiều cực khổ, thân thể
xấu xa, giờ đây tôi muốn tu theo Trai pháp,
để cầu bỏ thân này sinh về cơi
trời. Vậy nhà vua t́m hộ cho tôi bài văn
"Bát quan trai" ấy để tôi tu tập,
nếu trái lời tôi, th́ tôi sẽ lật đổ
nước của nhà vua biến thành biển
cả.
Viên Giám mừng
rỡ; hai tay cất lấy mâm quả trịnh
trọng cảm ơn. Hôm sau dâng mâm quả ấy lên vua và
tŕnh bày những lời của Rồng dặn cho vua
nghe.
Nhà vua nghe xong, trong tâm
thổn thức không yên, trống ngực đập
liên hồi, vẻ mặt mất vui tươi!
Tại sao thế? Là v́ thời đó không có kinh
của Phật. Nhà vua đêm ngày âm thầm lo nghĩ
cho chính ḿnh và tánh mạng cả một nước,
nhưng không t́m được một phương
tiện ǵ để giải quyết, trong lúc
đương ngồi suy nghĩ, th́ thấy một
ông quan Đại thần vào chơi, ông này là
một người quan trọng nhất thời đó.
Nhà vua liền đem câu chuyện Rồng đ̣i xin
văn "Bát quan trai" nói cho ông nghe và nhờ ông
t́m hộ.
Ông thưa rằng:
- Tâu Bệ hạ! Đời này không có Phật pháp,
th́ không thể t́m đâu ra được.
Nhà vua nói: - Việc
này khanh phải chịu khó t́m cho bằng được,
nếu không t́m được th́ khanh cũng
chết, ta cũng chết, cho đến toàn quốc
cũng chết, vậy việc này ta giao cho khanh
phải chịu trọng trách!
Theo lời vua
truyền xong, ông bái tạ ra về. Ông là người
rất có hiếu với cha già, mỗi khi ông đi
đâu về, ông cũng làm ra vẻ mặt tươi,
để cho cha ông yên ḷng, mừng con được
an lạc! Nhưng ngày hôm đó ông không thể nào
làm nét mặt của ông tươi nữa! Cha ông
thấy thế hỏi ông rằng:
- Hôm nay con vào
chầu vua có việc ǵ bất trắc mà lo buồn
như vậy, nói cho cha biết với!
Đáp: - Thưa cha!
Hôm nay nhà vua truyền cho con phải t́m bài văn
"Bát quan trai" của Phật giáo, nếu không
t́m được th́ nguy cả một nước nên
con lo quá! Nên con không thể nào gượng sầu làm
vui được!
Người cha nói:
- Con ạ! Cái cột nhà ta, thường thường
cha nh́n thấy có ánh hào quang hiện lên, con bảo
người phá ra xem trong đó có vật ǵ?
Nghe lời người
cha nói, ông sai gia nhân lấy cây cột khác thay vào và
bổ ra được hai quyển kinh: Một
quyển nhan đề là "Thập Nhị Nhân Duyên",
một quyển nhan đề là "Văn Bát Quan
Trai". Thấy thế, ông vui mừng quá! Vội
đem dâng vua, nhà vua cũng hoan hỷ cảm ơn,
sai người chép lấy một quyển để
lại, c̣n một quyển cho Viên Giám biếu
Rồng. Rồng được kinh cũng rất hài
ḷng với nguyện ước! Trở về đem
rất nhiều bảo vật dưới Long cung
tạ ơn nhà vua.
Từ đó
Rồng chuyên tu trai giới, lúc chết được
sinh lên trời, nhà vua cũng chăm tu trai giới,
sau khi mạng chết cũng được sinh lên
trời, hai người này cùng ở với nhau
một nơi.
Nói tới đây Ngài lại nhắc
cho tôi biết rằng:
Này A Nan! Hai người
trời đó chính là hai người ḍng Phạm chí
thụ giới "Bát quan trai" thuở xưa
ấy, hôm qua tới đây nghe ta thuyết pháp
chứng quả Tu Đà Hoàn cắt đứt ba
đường ác là địa ngục, ngạ
quỉ và súc sinh, đời đời thường
được sinh trong cơi trời, cơi người.
Từ đây trở đi hai người này sẽ
được đạo Niết Bàn.
Phật thuyết nhân
duyên của hai người xong, tất cả trong
đại hội ai ai cũng vui mừng! Kính tin phúc
tu của Bát quan trai giới, đều hoan hỷ
phụng hành lễ tạ lui ra.
---o0o---
Tài
liệu truy cập cùng một đề tài:
Giải
nghĩa, lợi ích và nghi thức thọ tŕ Bát Quan Trai giới
(HT Thích Thiện Hoa)
|