Khi người đang hái hoa

Lòng say mê lạc thú

Niềm vui kia chưa thỏa

Tử thần đã lôi xa

(Pháp cú 48)

Một buổi sáng ở thiên đường, vua trời Ðế Thích đi vào Lạc viên ở cung trời 33 cùng với 1000 thiên nữ hầu hạ. Năm trăm nàng leo lên cây hái hoa tung xuống, năm trăm nàng lượm hoa kết thành tràng để trang sức cho vua trời, chồng của họ. Một nàng đang hái hoa thì phước lực hết, hồn lìa khỏi xác ngay khi ngồi trên cây, và thần thức nhập vào thai của một phụ nữ thuộc hàng trưởng giả  thành Xá Vệ. Khi xuất thai và dần dần lớn thành một thiếu nữ. Nàng lúc nào cũng nhớ kiếp vừa qua của mình và mong mỏi được về cõi trời hầu hạ Ðế Thích như trước. Nàng thường đến Kỳ Viên tịnh xá Cấp Cô Ðộc để cúng dường Phật và chúng Tăng với một nguyện bất di dịch: “Mong rằng với phước đức này con được trở lại với chồng con”. Các Tỳ kheo đều lấy làm lạ về lời nói của thiếu nữ, và đặt cho nàng một biệt hiệu là “Vọng phu”.

Vọng phu tiếp tục bố thí cúng dường như vậy cho đến 16 tuổi, cha mẹ gả chồng cho nàng và lần hồi sinh được bốn con. Một ngày kia sau khi đến tịnh xá cúng dường Phật và chúng Tăng trở về, Vọng phu cảm thấy nhức đầu, chóng mặt, liền lên giường nằm một lát rồi trút hơi thở cuối cùng.

Thần thức nàng trở về cõi trời 33 trong khi các thiên nữ đang bận rộn  kết hoa để trang hoàng cho Ðế Thích. Khi vua trời thấy nàng liền hỏi:

- Sáng nay sao ta không thấy nàng, nàng đi đâu?

- Thưa thần thiếp chết giấc một hồi, rời khỏi thiên cung.

- Nàng nói cái gì thế? (Ðế Thích ngạc nhiên).

- Quả thế, muôn tâu thánh thượng, thần thiếp đã chết đi một lát.

- Rồi nàng tái sanh ở đâu?

- Tâu, ở một gia đình trong thành Xá vệ.

- Nàng ở đấy bao lâu?

- Sau mười tháng ở trong thai, thần thiếp ra khỏi thai mẹ. Khi lên 16 tuổi thần thiếp được gả chồng, có 4 con. Thần thiếp đã tu phước và bố thí liên miên, ước nguyện được trở về thiên cung sum họp với thánh thượng.

- Ðời sống của con người dài bao lâu?

- Tâu thánh thượng, nhiều lắm chỉ có 100 năm thôi ạ!

- Ôi ngắn thế kia ư?

- Dạ tâu thánh thượng.

- Nếu đời sống con người ngắn ngủi như vậy, thì chắc chúng không làm được cái gì? Chắc chúng phải tạo phước lành gấp lắm?

- Dạ không, trái lại, tâu thánh thượng, con người ở dưới ấy vẫn mê ngủ, buông lung, bê tha làm như chúng sẽ sống mãi hoài, làm như chúng sẽ không bao giờ chết.

Vua trời nghe xong, buồn rầu bảo:

- Nếu như lời nàng nói, con người chỉ sống có 100 năm mà lại mê ngủ, buông lung, bê tha thì biết bao giờ chúng mới giải thoát khỏi khổ?

* * *

Ngày hôm sau ở Xá Vệ khi chúng Tỳ kheo vào làng đến chỗ thường lệ vẫn được nàng Vọng phu tiếp đón, thì thấy lạnh ngắt như tờ. Không có chỗ ngồi hoặc nước uống như mọi khi. Họ hỏi:

- Nàng Vọng phu đâu rồi?

Dân chúng thưa:

- Bạch chư Ðại đức, nàng ấy đã chết chiều qua, sau khi cúng dường trở về.

        Khi ấy những vị Tỳ kheo chưa chứng quả bỗng thấy lòng buồn man mác nhớ đến những săn sóc chu đáo của người tín nữ hôm qua mới đó, mà nay đã ra người thiên cổ. Trở về họ hỏi Phật:

- Bạch Thế Tôn, Vọng phu tạo phước cúng dường nhiều cốt để được gặp chồng. Tại sao nàng vừa mới ở với chồng chưa bao lâu, hương lửa đang nồng mà đã phải chết như vậy? Bây giờ tái sanh ở đâu?

- Này các Tỳ kheo, không phải Vọng phu ước được với chồng hiện tại của nàng đâu. Nàng vọng là vọng cái người chồng cũ của nàng trên cõi trời thứ 33 ấy, và bây giờ đã được toại nguyện. Hiện giờ nàng trở lại hầu hạ Ðế Thích trong Lạc Viên. Một đời nàng trải qua dưới thế gian này không bằng nửa buổi sáng trên cung trời Ðế Thích.

- Ồ, Bạch Thế Tôn, đời con người ngắn ngủi. Mới buổi sáng nàng ấy cúng dường thực phẩm cho chúng con, mà chiều đã nghe nàng ấy chết rồi.

- Quả thế, các Tỳ kheo, đời con người ngắn ngủi lắm.Trong khi chúng khát khao những lạc thú cõi trần mà chưa được thỏa mãn, chúng đã bị thần chết mang đi.

Thích Nữ Trí Hải

___

Hoa nở để mà tàn
Trăng tròn để mà khuyết
Bèo hợp để mà tan
Người gần để ly biệt.