TRẮC NGHIỆM CƠ BÚT, NGHI NGỜ ĐỒNG TỬ

[Thời mới khai Đạo,] lúc phong trào Cơ bút đang bành trướng, con người thường đặt nghi vấn: Có phải Thần linh giáng bút thật, hay là đồng tử giả mạo? Hoặc là Tự kỷ Ám thị (Auto-suggestion) của người hầu đàn?

Do đó, một số người nảy ra ý nghĩ thử "Cơ bút" trắc nghiệm "Đồng tử".

Họ đi tìm một người có tài ứng khẩu thi văn để đối đáp với Thần linh khi giáng cơ. Một nữ sĩ có tên là Mộng Hoa được tuyển chọn đến hầu đàn để xướng họa với Thần Tiên.

Hôm đó lập đàn, có một vị Thiêng liêng giáng cơ xưng danh là "Huyền Minh Tiên Trưởng".

Người bèn hỏi các đệ tử:

- Hôm nay các trò cầu Ta xuống có việc chi? Muốn vui câu xướng họa phải chăng? Vậy các trò cho Ta biết thể lệ, ai xướng, ai họa, và xướng họa theo loại thi văn nào, vận nào?

Nữ sĩ Mộng Hoa, người được đề cử thay mặt các đệ tử trong đàn, bèn bạch rằng:

- Bạch Tiên Trưởng, xin Ngài cho các đệ tử được lãnh giáo thi văn của Thần Tiên theo thể "Bát cú Đường luật" với vận "U".

Đây là loại thi khó ứng khẩu nhứt, và vận "U" cũng là vận nghiệt vô cùng. Nếu không phải là Thần Tiên thì đồng tử không tài nào trong tức khắc ứng khẩu ra một bài "Bát cú Đường luật" với vận nghiệt như thế.

Nữ sĩ Mộng Hoa vừa bạch xong, cơ chuyển lẹ làng viết ra một bài Bát cú sau đây:

Mùng một đêm nay trở tiết thu,

Không gian mờ mịt khói sương mù,

Lập lòe đom đóm khoe mình sáng,

Nhấp nhóa sao sa thẹn phận u,

Đã biết không "Hoa" hương vẫn thiếu,

Cho hay vắng "Nguyệt" sắc không bù,

Thảo nào trần thế say "Hoa Nguyệt",

Cam chịu luân hồi uổng kiếp tu.

Tiên Trưởng cho xong bài thi, ngưng cơ, đợi nữ sĩ Mộng Hoa họa đáp, nhưng dường như nữ sĩ đã âm thầm bái phục tài nhã ngọc phun châu của Thần Tiên, và tin chắc rằng đây quả thật là Thần linh giáng bút chớ không phải đồng tử giả mạo, trong lòng rất khiếp sợ, bèn quỳ xuống tạ lỗi.

Từ đó về sau, các đệ tử trong đàn không còn ai dám có ý nghĩ thử cơ hay trắc nghiệm đồng tử nữa, mà thường hội hiệp nhau lại để học hỏi văn chương giáo lý của Thần Tiên để lo tu hành.

Bàn về bài thi Bát cú nói trên, chẳng những nó đáp đúng nguyện vọng của khách trần đề nghị bằng vận "U", mà mỗi câu đều phản ảnh một sự đen tối ảm đạm, vừa ngoại cảnh, vừa nội tâm, thật là thâm trầm tuyệt diệu. Ngoài văn cách bao hàm không biết bao nhiêu mỹ vị của văn chương, triết lý của đời sống, với một khẩu khí siêu phàm thoát tục, với một lối khuyên dạy cảnh tỉnh và cứu độ phi thường.

Các vị đệ tử hầu đàn, khi đã nếm mùi vị văn chương siêu thoát, và hiểu rõ ý tứ khuyên dạy tận tình của Thần Tiên rồi thì không còn nghi ngờ "Cơ bút" và trắc nghiệm "Đồng tử" nữa.

(Trích trong "Huyền diệu Cơ bút" của Cố Đạo trưởng Thiện Trung)