73.-
KHOAN HỒNG THA THỨ
Ở dưới thế-trần này, về
việc xây-dựng đạo-lư rất khổ khó
muôn điều. Xét lại việc đă qua
của Thánh-Sư, nền Đạo của Thánh-Sư
muốn đem gieo rắc cho những nhà vua chúa,
quan-quyền ảnh-hưởng thấm-nhuần trước,
rồi ban truyền lại cho nhơn-sanh.
Nhưng trái lại ư muốn của Thánh-Sư,
những phần này gọi là trí-thức, học
xa hiểu rộng, nhưng chỉ về phần
đời danh lợi quyền tước đấy
thôi, chớ đạo-lư không được
thấm nhuần. Bởi vậy tâm-linh không mở
khai sự trí-thức, nên đâu phân biệt chánh,
tà, hư, thiệt, ngay, gian được!
V́ lẽ ấy, Thánh-Sư đối với
nhơn-sanh, những điều lỗi-lầm,
Thánh-Sư vẫn khoan-hồng, v́ những bực
này rất thấp kém tŕnh độ, đâu
được cao rộng như những bực
vua, quan.
Bởi vậy, tất cả nhân-loại, ai cũng
là người, nhưng người quân-tử khác
với người thường, là tâm-linh không
bỉ-bạc, gian-tà, ác độc.
Người quân-tử luôn luôn giữ điều
nhân, điều lễ. Đă có nhân th́ biết thương
người, đă có lễ th́ biết kính
trọng người.
Theo lẽ thường, hễ thương người
th́ người thương lại, kính trọng người
th́ người kính trọng lại. Những điều
này vẫn không tuyệt-đối được.
Lắm lúc, người quân-tử có nhân, có
lễ, mà vẫn bị kẻ gian ác ngoan-cố,
khinh-khi chống báng lại. Nhưng người
quân-tử vẫn luôn luôn tự xét ḿnh, coi ḿnh
có nhân, có lễ chăng? – Nhưng xét thấy
ḿnh đủ nhân, đủ lễ, mà kẻ
ấy c̣n đối-đăi bạo-ngược
lại, th́ cũng tự xét ḿnh nữa coi ḿnh
đă có nhân, có lễ mà thật chưa hết
ḷng chăng? – Như ḿnh đă hết ḷng, mà
kẻ ngoan-cố ấy là kẻ càn-dở, không
biết điều chi trái phải, thôi th́ c̣n
chấp-nê làm chi.
Quân-tử
rộng ḷng, độ lượng nhiều,
Khoan-hồng
tha-thứ, một t́nh yêu,
Tiểu-nhân
th́ vẫn tâm eo-hẹp,
Thắt-mắc
măi càng rắc-rối nhiều.
VĂN-TUYÊN
KHỔNG-THÁNH |
